Łojotokowe zapalenie skóry: dieta, która pomoże Ci w walce ze schorzeniem

Czym jest łojotokowe zapalenie skóry głowy?

Zmiany skórne na głowie dla wielu osób stanowią powód do zmartwień. Większości kobiet i mężczyzn zależy na tym, aby ich włosy były zadbane i prezentowały się jak najkorzystniej. Niestety, kiedy zaczyna dotyczyć nas łojotokowe zapalenie skóry głowy, taka sytuacja nie jest możliwa. ŁZS to przewlekła choroba ze skłonnościami do nawracania. Jej cechą charakterystyczną jest utrzymujący się stan zapalny skóry głowy oraz gruczołów łojowych, który z kolei powoduje wzmożone złuszczanie się naskórka. ŁZS przede wszystkim dotyczy obszaru skóry głowy, jednak może pojawiać się także na twarzy i innych partiach ciała, jak górna część klatki piersiowej czy okolice małżowin usznych. Szacuje się, że choroba częściej dotyczy mężczyzn niż kobiet, co może wiązać się z obecnością testosteronu, jednakże w obu przypadkach jej leczenie jest bardzo długotrwałe i nie zawsze przynosi zadowalające rezultaty.  

Łojotokowe zapalenie mieszków włosowych na głowie – kogo dotyczy?

Zmiany na skórze głowy związane z ŁZS mogą wystąpić u każdego, bez względu na wiek. Diagnozuje się je zarówno u niemowląt, jak i osób dorosłych, najczęściej jednak pojawia się u młodzieży przechodzącej okres dojrzewania. Obecność tej choroby już w nastoletnim wieku związana jest z nadmierną aktywnością i przerostem gruczołów łojowych, które produkują zbyt duże ilości sebum. W wyniku istniejących w tym czasie zaburzeń hormonalnych zmienia się także skład sebum, co powoduje zapalenie skóry. Jego efektem jest nadmierne złuszczanie się naskórka i obecność utrzymującego się stanu zapalnego.

Niestety łojotokowe zapalenie skóry na głowie jest charakterystyczne dla określonych grup osób, które mogą zmagać się z innymi problemami zdrowotnymi. Często pojawia się w sytuacji obniżonej odporności (niemowlęta, osoby w podeszłym wieku lub zażywające leki immunosupresyjne).
Na przestrzeni lat zaobserwowano, że ŁZS może pojawić się w przypadku chorób takich jak:

• trądzik;
• łuszczyca;
• cukrzyca;
• epilepsja;
• choroba Parkinsona;
• zespół Downa;
• zakażenie wirusem HIV;
• wirusowe zapalenie trzustki;
• wirusowe zapalenie wątroby;
• nowotwory przewodu pokarmowego i oddechowego;
• porażenie nerwu twarzowego;
• depresja;
• alkoholizm;
• przebyty udar lub zawał serca.

ŁZS na głowie u niemowląt

Choć łojotok skóry głowy przede wszystkim dotyczy osób dorosłych, bardzo często spotyka się go u niemowląt. W ich przypadku ŁZS określa się mianem ciemieniuchy, która może występować u nich do 3. miesiąca życia. Ciemieniucha to łagodna postać ŁZS skóry głowy, która obejmuje górną część skóry głowy, a dokładniej ciemiączko. Ma postać zrogowaciałego naskórka, który wyglądem przypomina łupież tłusty. 

Jego przyczyną nie jest jednak nieodpowiednia higiena, jak uważają niektórzy, a zbyt duża aktywność gruczołów łojowych u niemowlęcia (warto pamiętać, że jego skóra nie jest jeszcze w pełni rozwinięta). Choć ŁZS u niemowląt wygląda bardzo groźnie i dla wielu młodych rodziców stanowi powód do paniki, zmiany te nie są dla dziecka ani bolesne, ani bardzo dokuczliwe. W większości przypadków ustępują samoistnie, a pomocne w złuszczaniu naskórka jest przeczesywanie skóry głowy szczotką z miękkiego włosia oraz natłuszczanie jej oliwką. Należy jednak pamiętać, że w sytuacji, gdy objawy przez dłuższy czas nie ustępują, należy skonsultować się z lekarzem.

Łojotokowe zapalenie skóry głowy – przyczyny

Problemy ze skórą głowy są w stanie w dużym stopniu wpłynąć nie tylko na nasze samopoczucie, ale i to, jak wyglądają nasze codzienne kontakty z innymi osobami. Dlatego też zrozumienie mechanizmu powstawania ŁZS ma bardzo duże znaczenie, jeżeli zależy nam na jak najlepszych rezultatach w leczeniu. Przede wszystkim należy mieć na uwadze, że wszystkie dermatozy skóry głowy wiążą się z zaburzeniem równowagi jej mikrobiomu.

Mikrobiom skóry głowy złożony jest przede wszystkim z bakterii Gram-dodatnich z gatunku Propionibacterium, a także drożdżaków Malassezia. Jeśli jednak dochodzi do zaburzenia równowagi mikrobiomu, zaczynają się one nadmiernie namnażać, a produkowane przez nie metabolity (np. kwasy tłuszczowe) modyfikują skład sebum i prowadzą do powstania zapalenia skóry na głowie. Oprócz tego zmiany łojotokowe na skórze głowy mogą być wywołane przez:

• stres;
• przewlekłe zmęczenie, niedobór snu;
• zaburzenia immunologiczne i obniżoną odporność;
• uwarunkowania genetyczne;
• zanieczyszczenie środowiska;
• brak zbilansowanej diety, niedobór witamin i składników mineralnych jak cynk, selen, witaminy z grupy B, a także nadmiar cukru, alkoholu, tłustych i ostrych potraw;
• zaburzenia odżywiania;
• zaburzenia hormonalne (nadmierna produkcja androgenów);
• zażywanie niektórych leków;
• zakażenie wirusem HIV;
• infekcje przebiegające z wysoką gorączką;
• częste przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach.

ŁZS – objawy 

Jak wygląda łojotokowe zapalenie skóry głowy? Objawy tej choroby są dość charakterystyczne, a ich wczesne rozpoznanie może mieć duży wpływ na powodzenie leczenia. Zmiany chorobowe, które powstają na skórze głowy, przyjmują postać czerwonych, kolistych plam, z mocno zaczerwienionym brzegiem. Towarzyszy im silny świąd, który często powoduje drapanie skóry oraz łuszczenie. Oprócz tego na skórze głowy zaczynają pojawiać się tłuste i żółtawe płaty skóry, które przypominają łuski (można je pomylić z łupieżem tłustym). Łojotokowe zapalenie skóry głowy – wypadanie włosów to bardzo częste połączenie, może także dochodzić do łysienia, co jest efektem uszkodzenia mieszków włosowych. 

W wyniku utrzymującego się stanu zapalnego często dochodzi do powstawania nadżerek i przeczosów, co również ma wpływ na utratę włosów. Częste drapanie się może z kolei spowodować powstawanie wtórnych infekcji. Warto również pamiętać, że jeżeli objawy choroby są mocno nasilone, mogą one przenieść się na inne obszary z dużą ilością gruczołów łojowych, jak nos, brwi, broda, skóra za uszami. W przypadku mężczyzn objawy ŁZS mogą wystąpić również na plecach i klatce piersiowej.

Jak leczyć łojotokowe zapalenie skóry głowy?

Jak leczyć łojotokowe zapalenie skóry głowy? ŁZS to dość powszechne schorzenie, mimo to nigdy nie powinno być przez nas bagatelizowane. Jeśli dojdzie do rozwoju choroby, może ona spowodować nawet wyłysienie. Dlatego też, jeśli zauważymy u siebie niepokojące objawy, które mogłyby wskazywać na obecność tej choroby, pierwszym krokiem powinna być wizyta u dermatologa. Zdecydowanie odradza się rozpoczynanie jakiegokolwiek leczenia na własną rękę bez wcześniejszej diagnozy. 

Właściwa diagnoza ŁZS jest ważna również ze względu na to, że istnieje kilka innych chorób skóry, które również mogą dawać podobne objawy, a ich leczenie przebiega w inny sposób. Są to na przykład atopowe zapalenie skóry (oraz inne dermatozy o podłożu alergicznym), łuszczyca, grzybica czy łupież Giberta. W trakcie pierwszego wywiadu u dermatologa pomocna może okazać się informacja na temat przebytych do tej pory chorób czy przyjmowanych leków. W niektórych przypadkach konieczna może okazać się biopsja lub badanie histopatologiczne. 

Łojotokowe zapalenie skóry głowy – leczenie

Jak wyleczyć łojotokowe zapalenie skóry głowy? Na samym wstępie należy zaznaczyć, że nie istnieje jedna skuteczna terapia, która gwarantowałaby całkowite pozbycie się objawów choroby. ŁZS charakteryzuje się długimi okresami remisji, a także silnych nawrotów. Mimo to wcześnie rozpoczęte leczenie i dobrze dopasowane preparaty, jak chociażby odpowiedni szampon na łojotokowe zapalenie skóry głowy, umożliwiają kontrolowanie przebiegu choroby, a także zmniejszają nasilenie uciążliwych objawów. 

Leczenie skóry głowy z ŁZS przede wszystkim opiera się na regularnej aplikacji leków, które w swoim składzie zawierają substancje o działaniu przeciwgrzybiczym, przeciwzapalnym, przeciwświądowym i keratolitycznym. Leki na łojotokowe zapalenie skóry głowy bardzo często zawierają cyklopiroksolaminę, która charakteryzuje się działaniem przeciwgrzybiczym, przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym. Najczęściej stosuje się ją w postaci szamponu 2-3 razy w tygodniu przez minimum miesiąc. 

Oprócz tego szampony na łojotokowe zapalenie skóry głowy bardzo często w swoim składzie zawierają siarkę, pirytonian cynku, ichtiol oraz dziegcie. Leki na ŁZS mogą mieć również formę maści bądź kremów (szczególnie sterydowe), które stosuje się miejscowo. Jeśli objawy ŁZS są bardzo nasilone lub nie ustępują, najczęściej wprowadza się leki stosowane doustnie. 

Warto mieć na uwadze, że żaden lek na ŁZS nie powinien być przyjmowany bez zgody lekarza. Niektóre z nich charakteryzują się bardzo mocnym działaniem, dlatego powinny być przyjmowane tylko przez określony czas, a pacjent powinien pozostawać pod stałym nadzorem lekarza.

Domowe sposoby na ŁZS

Czy leczenie łojotokowego zapalenia skóry głowy domowymi sposobami jest skuteczne? Nie wszystkie z nich zawsze przynoszą poprawę. Jest ona z pewnością zauważalna w przypadku ciemieniuchy, jednak należy pamiętać, że jest to postać ŁZS o łagodnym przebiegu. W przypadku poważniejszych i bardziej nasilonych objawów zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będzie wizyta u dermatologa i rozpoczęcie odpowiedniego leczenia. Domowe sposoby, które jednak mogą w tym przypadku pomóc, to odpowiednia dieta oraz właściwa pielęgnacja skóry głowy z ŁZS.

Łojotokowe zapalenie skóry głowy i twarzy – dieta

Aby leczenie ŁZS rzeczywiście przynosiło poprawę, należy zadbać o stan naszej skóry nie tylko od zewnątrz, ale i od wewnątrz. Jak już wspomniano, jedną z przyczyn, która wpływa na pojawienie się łojotokowego zapalenia skóry głowy, jest nieodpowiednia dieta i niedobór niezbędnych witamin i minerałów. Dlaczego dieta jest w tym przypadku aż tak istotna? Warto pamiętać, że część zbędnych produktów przemiany materii pochodzących z pożywienia jest usuwanych właśnie przez skórę.
Istnieje szereg produktów, których spożywania należy unikać podczas leczenia ŁZS. Są to:

• alkohol;
• mocna kawa i herbata;
• ostre przyprawy;
• potrawy zawierające ocet;
• słodycze;
• tłuste potrawy;
• potrawy smażone;
• gazowane napoje;
• produkty typu instant;
• żywność zawierająca duże ilości konserwantów, soli i polepszaczy.

W przypadku ŁZS nie zaleca się także palenia tytoniu.

Zatem jakie składniki i produkty należy włączyć do diety w przypadku ŁZS? Są to przede wszystkim witaminy. Te z kolei znajdziemy w warzywach i owocach, które stanowią źródło antyoksydantów i wspomagają oczyszczanie organizmu z toksyn. Podsumowując, dieta na ŁZS powinna być bogata w:

• świeże warzywa i owoce (szczególnie te będące źródłem witamin A, B, C i E);
• ryby, nasiona i orzechy będące źródłem cynku;
• produkty z pełnego ziarna, rośliny strączkowe, nabiał – będące źródłem ważnych witamin z grupy B;
• oleje roślinne zawierające wielonienasycone kwasy tłuszczowe.

Jak pielęgnować skórę z ŁZS?

Kolejnym istotnym elementem leczenia łojotokowego zapalenia skóry głowy i twarzy jest odpowiednia pielęgnacja. Jej podstawą w przypadku skóry głowy będzie oczywiście odpowiedni szampon. Jaki szampon na łojotokowe zapalenie skóry będzie odpowiedni? W tym przypadku warto zainteresować się produktami marki La Roche-Posay, która w swojej ofercie posiada dwa szampony polecane przy tym problemie.

Pierwszy z nich to kuracja przeciwłupieżowa Kerium DS. Produkt ten działa już od pierwszego użycia, przynosząc skórze natychmiastową ulgę, minimalizując swędzenie i zapobiegając nawrotom. Zawarte w nim składniki wykazują działanie keratolityczne, delikatnie usuwając martwe komórki z powierzchni skóry głowy i równocześnie ją wygładzając. 

Kolejny warty polecenia produkt to szampon na łupież suchy Kerium Anti-Dandruff, który przeznaczony jest szczególnie do pielęgnacji skóry suchej i wrażliwej. Szampon ma postać kremu i został wzbogacony o mikrozłuszczający kwas LHA. Szampon dobrze oczyszcza skórę, neutralizuje uczucie swędzenia, a przy tym nie podrażnia jej ani nie przesusza. 

W przypadku ŁZS warto pomyśleć o skórze twarzy, która także narażona jest na jego objawy. Produktem, który pomoże zneutralizować objawy zaczerwienionej i łuszczącej się skóry, jest Kerium DS krem do skóry łojotokowej. Zawarte w nim dermobiotyk termalny, pirokton olaminy oraz cynk regulują ilość wytwarzanego sebum, a także odbudowują warstwę ochronną skóry.