Plamy na ciele – co oznaczają i jak je zniwelować?

Widoczne plamy na ciele – czy to powód do niepokoju?

Zaobserwowałaś plamy na ciele i zastanawiasz się, co mogą oznaczać? Plamy na ciele mogą przyjmować różną wielkość, kształt, a także barwę. W zależności od problemu jakiego dotyczą, mogą być umiejscowione wyłącznie na jednym obszarze, np. przebarwienia na twarzy lub być rozsiane po całym ciele (objaw ospy). Przyczyną może być nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV , czego przykładem są przebarwienia na twarzy od słońca, uwarunkowania genetyczne czy choroby o podłożu autoimmunologicznym.

Oto, co o swoich przyczynach występowania na skórze są nam w stanie powiedzieć plamy na ciele w zależności od ich barwy:

Brązowe plamy na ciele 

Brązowe plamki na ciele, a w szczególności w obszarze twarzy, szyi, dekoltu i pleców mogą stanowić pozostałość po pozapalnych przebarwieniach po trądziku. Ich obecność na innych częściach ciała, np. na dłoniach lub nogach może być wywołana urazem mechanicznym, który naruszył barierę naskórkową i został wystawiony na działanie promieni słonecznych, np.: depilacja skóry czy rozdrapane ugryzienie przez owada. Może być efektem reakcji alergicznej, która wywołała swędzenie i doprowadziła do drapania skóry. Brązowe plamy na dłoniach lub twarzy mogą również świadczyć o pojawieniu się melasmy (ostudy) lub plam starczych.

Czerwone plamy na ciele

Plamy na ciele o takim zabarwieniu, mogą mieć swoje źródło zarówno w błędach pielęgnacyjnych, nieodpowiedzialnym korzystaniu ze słońca, świadczyć o rozwijającej się dermatozie, stanie zapalnym skóry lub zaburzeniach hormonalnych. Mogą również stanowić pośredni sygnał dotyczący chorób ogólnoustrojowych:

• czerwone plamy na brzuchu lub innych odkrytych częściach ciała, pojawiające się bezpośrednio po ekspozycji na słońce mogą świadczyć o poparzeniu słonecznym;
• czerwone plamy na dłoniach to bardzo często wynik alergii kontaktowej, powstałej w bezpośrednim kontakcie z alergenem;
• czerwona plamka na twarzy może świadczyć o zmianie pozapalnej powstałej w miejscu niewygojonej niedoskonałości, która może przekształcić się w brązowe przebarwienia na skórze (PIH). Drobna, czerwona plamka na twarzy lub czerwona plamka na ciele może świadczyć o rozszerzonym lub pękniętym naczynku;
• czerwone plamy na ciele pojawiające się nagle, szczególnie w stresujących sytuacjach i umiejscowione w okolicach szyi i dekoltu mogą świadczyć o zaburzeniach hormonalnych i nieprawidłowej pracy tarczycy;
• czerwone plamy na głowie mogą świadczyć o podrażnieniu skalpu np. poprzez zbyt mocno oczyszczający szampon lub podrażnienia mechaniczne wywołane peelingiem. Mogą także stanowić jeden z objawów ŁZS lub infekcji grzybiczej;
• obecność czerwonych plam na nogach może być wywołana urazami mechanicznymi. Jeśli jednak oprócz zaczerwienienia towarzyszy im swędzenie, ból i pęcherze może być to objaw poparzenia skóry barszczem Sosnowskiego, który wymaga natychmiastowej interwencji lekarza. Jeśli plamki na nogach są bardzo drobne, często stanowią efekt zapalenia mieszków włosowych, podrażnienia skóry po depilacji lub reakcji alergicznej na dany składnik kosmetyku;
• jeśli Twoim problemem są czerwone, swędzące plamy na ciele, może być to objaw atopowego zapalenia skóry, łuszczycy lub egzemy (szczególnie w przypadku czerwonych plam na ręce).

Białe plamy na ciele

• Jeśli zaobserwowałaś u siebie białe, bardzo drobne plamki na ciele po opalaniu, bardzo prawdopodobne, że masz do czynienia z hipopigmentacją, czyli zaburzeniem barwnikowym skóry, polegającym na uszkodzeniu komórek barwnikowych skóry, melanocytów.
• Białe plamy na ciele mogą świadczyć także o znacznie poważniejszym problemie, jakim jest bielactwo. Może przyjmować ono formę wrodzoną lub nabytą o podłożu autoimmunologicznym. Objawia się jako duże, wyraźnie odgraniczone od reszty skóry białe plamy o różnym kształcie. 
• Obecność białych plam na ciele, umiejscowionych w okolicach szyi, dekoltu i ramion może stanowić objaw łupieżu pstrego;
• Białe plamy na ciele lub twarzy mogą świadczyć także o odbarwieniach skóry wywołanych niektórymi środkami chemicznymi, czy stosowaniem konkretnych leków.

Plamki na ciele – najczęstsze rodzaje

Nie ulega wątpliwości, że najczęstszym rodzajem plam na ciele i twarzy o różnym zabarwieniu są przebarwienia. Nie są bolesne ani niebezpieczne dla zdrowia, jednak często stanowią  defekt estetyczny. Przebarwienia pod oczami i na twarzy mogą wystąpić w różnym wieku, a ich pojawienie się może mieć związek zarówno z konkretną dermatozą, jak i zmianami hormonalnymi, zachodzącymi w organizmie. W przypadku przebarwień możemy wyróżnić:

• przebarwienia posłoneczne – w tym plamy soczewicowate.. Ich rozmiar zwykle sięga kilku centymetrów, wyróżniają się regularnym kształtem, mogą występować pojedynczo lub w skupiskach. Ich pojawianie się to wynik zaburzenia pracy melanocytów (komórek barwnikowych skóry) wywołane bezpośrednim wpływem promieniowania UV. Występują w częściach ciała najbardziej narażonych na wpływ słońca, a więc twarzy, dekolcie, dłoniach, szyi czy ramionach;
• przebarwienia hormonalne – to inaczej ostuda (melasma). Ich obecność ma związek z zaburzeniami hormonalnymi w organizmie, wywołanymi ciążą, menopauzą, chorobami tarczycy lub antykoncepcją hormonalną. Najczęściej dotyczą obszaru twarzy, pojawiają się na czole, nad górną wargą, brodzie lub policzkach. Ich cechą charakterystyczną jest niesymetryczny, „rozlany” kształt;
• przebarwienia potrądzikowe – znane również jako przebarwienia pozapalne. To utrwalone zmiany po wypryskach, które nie zostały zagojone w prawidłowy sposób. Często stanowią efekt podrażnienia zmiany skórnej, np. poprzez rozdrapywanie, wyciskanie;
• plamy starcze – wbrew pozorom nie dotyczą wyłącznie osób starszych, gdyż ich objawy mogą uwidaczniać się już między 30 a 50 rokiem życia. To jeden z objawów fotostarzenia, występujący na skórze twarzy, szyi, dekoltu czy rąk, przez wiele lat wystawianych na działanie promieni słonecznych. Z wiekiem ich ilość na skórze może się zwiększać, a same plamy starcze często ulegają powiększeniu.

Jak pozbyć się plam na ciele?

Plamy na ciele, choć w większości przypadków nie zagrażają zdrowiu, często stanowią problem natury estetycznej. Wiele osób, a w szczególności kobiet, gdyż to ich przede wszystkim dotyczy ten problem szuka długotrwałych rozwiązań, które przyniosą rezultaty. Jednym ze skutecznych sposobów na pozbycie się nieestetycznych przebarwień są zabiegi gabinetowe, jak laseroterapia, mezoterapia, peeling kawitacyjny czy peelingi chemiczne. 

Rozpoczynając walkę z przebarwieniami i plamami na ciele warto jednak być świadomym, że jest to proces, który nie zajdzie w skórze z dnia na dzień. Nawet profesjonalne zabiegi gabinetowe, choć skuteczne, mogą wymagać przeprowadzenia kilku serii, a także zabiegów przypominających, gdyż przebarwienia, które raz pojawiły się na skórze mogą w przyszłości nawracać. 

Właśnie dlatego w pozbyciu się plam na ciele i twarzy, przedłużeniu efektów działania zabiegów i utrzymaniu jednolitego kolorytu skóry pełnej blasku niezwykle istotną rolę odgrywa domowa pielęgnacja, z wykorzystaniem skutecznych dermokosmetyków.

Jak zapobiegać plamkom na ciele?

Nawet najlepszy zabieg z zakresu medycyny estetycznej nie zagwarantuje, że plamy na twarzy i ciele nie powrócą. To właśnie to, w jaki sposób na co dzień obchodzimy się ze swoją skórą ma decydujący wpływ na jej kondycję i może skutecznie zapobiec nawrotom i tworzeniu się trwałych przebarwień. 

Podstawowym elementem ochrony skóry przed przebarwieniami i plamami na ciele jest fotoprotekcja. Wiele osób stosuje ją wyłącznie latem, gdy promienie słoneczne działają najsilniej, co oczywiście jest istotne, jednak niewystarczające. Dlaczego?

Promieniowanie UV, a dokładniej promieniowanie UVA oddziałuje na Twoją skórę przez cały rok, nawet wtedy, gdy jest zimno, pochmurno, a ty większość dnia spędzasz w pomieszczeniu. Stąd tak ważne jest, aby krem z filtrem włączyć na stałe do swojej codziennej, porannej rutyny pielęgnacyjnej. 

Fotoprotekcja to jednak nie tylko regularne stosowanie kremu z filtrem, ale również rozważne korzystanie ze słońca, w szczególności latem. Wtedy niezwykle istotne jest aby pamiętać o reaplikacji kremu z filtrem (szczególnie po wyjściu z wody lub wysiłku fizycznym). Niewskazana jest także bezpośrednia i długotrwała ekspozycja na promienie słoneczne, gdyż to właśnie ona sprzyja powstawaniu nowych plam na ciele i twarzy. Jeśli to możliwe, w godzinach najsilniejszego nasłonecznienia staraj się spędzać jak najwięcej czasu w cieniu, noś przewiewną odzież wykonaną z naturalnych, oddychających materiałów (dodatkowym wsparciem może być odzież z filtrem UPF) i pamiętaj o nakryciu głowy, które dodatkowo zabezpieczy Twoją skórę twarzy. 

Zapobieganie przebarwieniom i zmniejszanie ich widoczności to także wybór właściwych kosmetyków. Wbrew temu, co niektórym może wydawać się słuszne, sięganie po silnie złuszczające kosmetyki nie jest dobrym rozwiązaniem i może przynieść odwrotny efekt. W walce z przebarwieniami świetnie sprawdzą się dermokosmetyki, których formuły zawierają:

• melasyl;
• kwasy AHA (np. glikolowy, mlekowy, migdałowy);
• kwas salicylowy i pochodne (LHA);
• kwas traneksamowy;
• kwas azelainowy;
• retinoidy (retinol, retinal);
• witaminę C i jej pochodne;
• wyciągi roślinne, np. wyciąg z lukrecji, wyciąg z alg morskich;
• niacynamid;
• składniki o działaniu nawilżającym (kwas hialuronowy, skwalan, mocznik);
• składniki o działaniu regenerującym: ceramidy, masło shea, cholesterol.

Plamy na ciele i pielęgnacja dopasowana do potrzeb skóry

Jakie produkty zdadzą egzamin w przypadku plam na ciele i twarzy? W takiej sytuacji warto zdecydować się na dermokosmetyki o innowacyjnych formułach, wykorzystujących dokonania nauki w kontekście walki z przebarwieniami, czego idealnym przykładem jest gama Mela B3 od La Roche-Posay. W formułach kosmetyków znajdziesz Melasyl™, przełomową, wielokrotnie opatentowaną cząsteczkę, której poświęcono ponad 18 lat badań.

Pierwszym produktem, który możesz zastosować na plamy na ciele oraz twarzy jest Mela B3 Serum. To skoncentrowane serum skutecznie redukuje nawet najbardziej uporczywe przebarwienia i zmiany potrądzikowe oraz zapobiega ich nawrotom. Zawarty w formule melasyl przechwytuje nadmiar melaniny zanim ta pozostawi widoczne ślady na skórze. Skoncentrowane Serum Mela B3 działa jednak i na inne potrzeby skóry, stąd jest tak dobrze tolerowane również w przypadku wrażliwej skóry: widocznie rozświetla, poprawia koloryt skóry1, odmładza wygląd skóry2, intensywnie nawilża oraz wzmacnia barierę ochronną skóry3. Możesz stosować je w porannej, jak i wieczornej pielęgnacji.

Doskonałym uzupełnieniem serum w porannej rutynie okaże się Anthelios UVMUNE 400 Fluid przeciw przebarwieniom SPF50+. Znajdziesz w nim nie tylko melasyl, chroniący skórę przed przebarwieniami i ich nawrotami, ale również skuteczny filtr UV, chroniący skórę przed najbardziej przenikającymi promieniami UV. Mexoryl zapewnia skuteczną ochronę przed promieniowaniem UVA/UVB oraz ultradługim UVA [380-400 nm]. Krem posiada konsystencję lekkiego, niewidocznego fluidu, który nie klei się ani nie jest tłusty.

Plamy na ciele – podsumowanie

Plamy na ciele i twarzy mogą mieć źródło w różnych problemach skórnych. Najczęstszym okazują się przebarwienia o różnym pochodzeniu, które mogą pojawić się na różnych obszarach skóry i mieć negatywny wpływ na samopoczucie oraz to, w jaki sposób postrzegamy swój wygląd. Choć pozbycie się przebarwień z twarzy i ciała nie jest szybkim procesem, wybór skutecznych dermokosmetyków i stosowanie się do zasad fotoprotekcji pomaga w uzyskaniu skóry pełnej blasku i bez przebarwień.

Tekst został zweryfikowany przez mgr inż. Aleksandrę Wójcicką.

Za deklaracje marketingowe odpowiada La Roche-Posay.

Mgr inż. Aleksandra Wójcicka, Specjalista ds. Legislacji i Oceny Bezpieczeństwa