Łupież Giberta - czym jest ta choroba?
Łupież Giberta to wyjątkowa choroba skóry, która wbrew pozorom nie ma nic wspólnego z tradycyjnym łupieżem na głowie. Łupież Giberta, nazywany też łupieżem różowym, objawia się przede wszystkim jako zmiany skórne o zabarwieniu różowym, które utrzymują się na ciele około miesiąca i mogą dotykać zarówno dorosłych, jak i dzieci. Najwięcej zachorowań na tę chorobę odnotowuje się wiosną i jesienią.
Łupież Giberta jest chorobą o łagodnym przebiegu, która cechuje się zmianami rumieniowo-złuszczającymi w okolicy tułowia i proksymalnych części kończyn. Nie jest to groźne schorzenie - bardzo często ustępuje samo, nie wymagając nawet podjęcia specjalistycznego leczenia. Bardzo ważne jest jednak to, by właściwie pielęgnować skórę w tym czasie, a także odpowiednio zareagować, gdy objawy nie ustąpią lub też dodatkowo się nasilą.
Objawy łupieżu Giberta
Łupież Giberta rozpoczyna się zazwyczaj od małej różowej plamki na środku klatki piersiowej, a po upływie około 6-10 dni kolejne plamki zaczynają pojawiać się na rękach, nogach i tułowiu. Na szczęście łupież różowy jest takim rodzajem łupieżu, który nie występuje na twarzy, owłosionej skórze głowy, opalonym ciele, dłoniach i podeszwach.
Pierwsza plamka na tułowiu nazywana jest blaszką macierzystą. Może ona rozszerzyć się do kilku centymetrów, by następnie zacząć łuszczyć się na brzegach. Łupież różowy wiąże się niestety również z problemem swędzenia, które nasila się w szczególności wtedy, gdy nasze ciało się zgrzeje lub spoci. Mniej więcej po upływie tygodnia pojawiają się nowe plamki, które charakteryzują się różowym kolorem, a także owalnym lub okrągłym kształtem. Plamki te nigdy jednak nie zlewają się, tworząc większe znamiona, tak jak ma to miejsce w przypadku wielu innych schorzeń skórnych. Bardzo często zdarza się, że plamy sugerujące pojawienie się łupieżu Giberta, pojawiają się na nieopalonych częściach ciała, np. pośladkach czy pod pachami.
Pamiętajmy też o tym, że wszelkie objawy łupieżu Giberta mogą nasilić się pod wpływem potu i wysokiej temperatury, dlatego zdecydowanie należy w tym czasie unikać sytuacji, w których istnieje ryzyko przegrzania skóry lub większego wydzielania potu, np. przebywanie w saunie, uprawianie sportu. Swędzenie skóry przy łupieżu różowym może również nasilić się podczas kąpieli w gorącej wodzie i pielęgnacji drażniącymi kosmetykami. Zaostrzenie objawów może wystąpić nawet przy stosowaniu ręcznika ze zbyt szorstkiego materiału.
Łupież Giberta - przyczyny i leczenie
Przyczyny łupieżu Giberta nie są do końca znane, jednak przypuszcza się, że schorzenie to ujawnia się przez drobnoustroje i wirusy opryszczki atakujące nasz organizm.
Średni czas trwania łupieżu różowego to około 4 tygodni, po czym choroba ulega samoistnemu ustąpieniu. Najczęściej dotyka ona dzieci i młodzież w okresie obniżonej odporności organizmu, jednak zdarza się, że zapadają na nią również dorośli. Według niektórych źródeł prawdopodobną przyczyną łupieżu Giberta jest wirus opryszczki HHS7 oraz reakcja immunologiczna.
Choć łupież Giberta nie jest chorobą groźną i bardzo często ustępuje zanim zdążymy się udać do lekarza, to jeśli zmiany te nadal utrzymują się na naszej skórze, warto odwiedzić specjalistę. Dermatolog oceni rodzaj łupieżu i zaproponuje metodę leczenia, która pozwoli zmniejszyć uczucie świądu czy zaczerwienienia skóry.
Łupież Giberta u dzieci
Łupież Giberta to choroba, która najczęściej dotyka dzieci oraz młodych dorosłych w wieku 10-35 lat. U dzieci jednak choroba ta bardzo często mylona jest z atopowym zapaleniem skóry, które objawia się w podobny sposób. Dlatego też jeśli zauważymy na skórze dziecka rumieniowo-złuszczające się zmiany, najlepiej wybrać się z nim do dermatologa.
Lekarz w rozpoznaniu tego schorzenia najczęściej bazuje na wywiadzie z pacjentem oraz badaniu fizykalnym. W związku z bogactwem postaci klinicznych tego schorzenia nawet doświadczony dermatolog może mieć problem z jego diagnostyką. Dlatego w niektórych przypadkach lekarze decydują się również na badanie mykologiczne zeskrobin w celu wykluczenia grzybicy lub też łupieżu pstrego.
Łupież różowy Gilberta u dzieci, poza atopowym zapaleniem skóry, może także być mylony z łuszczycą, przyłuszczycą, łojotokowym zapaleniem skóry, wypryskiem pieniążkowym, wysypką polekową czy liszajem płaskim.
W przypadku łupieżu Gilberta u dzieci lub nastolatków lekarz może zaproponować specjalistyczne leczenie np. sterydami, a także pielęgnację skóry przy pomocy maści aptecznych lub dermokosmetyków.
Łupież Giberta a ciąża
Łupież Giberta jest też chorobą, która bardzo często dotyka również kobiety w ciąży, powodując wiele nieprzyjemnych dolegliwości. Jednakże w przypadku ciężarnych leczenie jest nieco trudniejsze niż w przypadku innych dorosłych. W związku z rozwijającym się w ciele matki płodem, nie zaleca się stosowania sterydów czy leków przeciwhistaminowych - silnie działające środki farmakologiczne mogą bowiem zaszkodzić maluchowi i wpływać na jego rozwój. Kobiety w ciąży zmagające się z łupieżem różowym powinny przede wszystkim skupić się na właściwej codziennej pielęgnacji skóry preparatami o właściwościach nawilżających i natłuszczających.
Przyszłe mamy nie muszą jednak martwić się o zdrowie dziecka po zachorowaniu na łupież Giberta - choroba ta nie stanowi żadnego niebezpieczeństwa dla płodu, o ile jej leczenie przeprowadzane jest we właściwy sposób pod kontrolą lekarza. Decydując się na stosowanie wybranych maści lub preparatów kosmetycznych, w celu zredukowania świądu oraz suchych i czerwonych plam, zwróćmy uwagę, czy kosmetyki te są pozbawione sztucznych konserwantów i barwników, alkoholu i parabenów - mogą one nie tylko pogłębiać problem uporczywych zmian na skórze, ale też mieć negatywny wpływ na dziecko.
Łupież Giberta - leczenie
Łupież Giberta jest chorobą, która zwykle ustępuje samoistnie po około 4-6 tygodniach i już nigdy nie powraca. Osoby, które zmagają się z tym schorzeniem zwykle nie wymagają skomplikowanej i złożonej terapii farmakologicznej. Ze względu jednak na różne objawy towarzyszące, np. uporczywy świąd, zaczerwienienie i przesuszenie skóry specjalista może oprzeć kurację na doustnych preparatach antyhistaminowych, a niekiedy też miejscowych kortykosteroidach. Środki te nie skracają co prawda czasu występowania łupieżu różowego, ale wyraźnie zmniejszają jego uporczywe objawy. Specjalistyczne leczenie w połączeniu z odpowiednią pielęgnacją skóry sprawia, że schorzenie to jest w mniejszym stopniu dokuczliwe. Warto zaznaczyć, że ogólne kortykosteroidy stosuje się zazwyczaj okazjonalnie, bowiem ich działanie może wpłynąć niekorzystnie na pacjenta.
Przy leczeniu łupieżu różowego bardzo duże znaczenie mają też działania prewencyjne, które zapobiegają nasileniu się objawów. Chorzy powinni przede wszystkim unikać drapania się, gdyż może to dodatkowo pogłębić swędzenie. W przypadku łupieżu Giberta należy wystrzegać się również kontaktu ze składnikami drażniącymi (kosmetyki o drażniącym i sztucznym składzie, wełna, włókna syntetyczne). Należy też zrezygnować z długich kąpieli w gorącej wodzie, gdyż wzmagać podrażnienie i przesuszenie skóry.
Istnieje też kilka domowych sposobów na łagodzenie objawów towarzyszących łupieżowi Giberta. Najpopularniejszą metodą są okłady z sody oczyszczonej, octu jabłkowego, świeżych ogórków i ziół, np. rumianku, lawendy. Swędzące miejsca możemy też smarować żelem arnikowym lub maścią z nagietkiem lekarskim.
Łupież Giberta - pielęgnacja skóry
Przy łupieżu różowym niezbędne jest regularne aplikowanie na skórę preparatu o właściwościach natłuszczających, ochronnych i zmiękczających, np. maści z dodatkiem euceryny, masła shea czy wazeliny.
Dobrze gdy wybrany przez nas preparat posiada też w składzie substancje łagodzące podrażnienia i zmniejszające świąd np. alantoina.
Nawilżanie skóry twarzy i ciała powinno odbywać się min. 2 razy dziennie, szczególnie obficie po kąpieli - skóra wtedy jest najbardziej narażona na przesuszanie i podrażnienia.
Wybrany preparat należy nakładać na skórę, gdy jest ona jeszcze wilgotna, bowiem w ten sposób skuteczniej wchłania ona składniki aktywne kremu lub maści.
Przy silnym świądzie, zaczerwienieniu i podrażnieniu skóry zdecydowanie lepiej sięgnąć po maść niż krem lub balsam, gdyż posiada ona silniejsze działanie natłuszczające i dłużej utrzymuje się na skórze.
Przy tego typu chorobach skórnych nie powinniśmy stosować do mycia drogeryjnych mydeł, żeli czy płynów do kąpieli. Najczęściej zawierają one takie składniki jak: mydło, alkohol, barwniki, detergenty i konserwanty, które mogą podrażniać i wysuszać skórę. Do mycia najlepiej sprawdzą się delikatne i apteczne preparaty o tłustej konsystencji, np. oliwka myjąca.
Pamiętajmy też o tym, by po kąpieli wycierać swoje ciało miękkim, nie zaś szorstkim ręcznikiem oraz unikać noszenia ubrań wykonanych z wełny - mogą one podrażniać, a nawet ranić delikatną skórę.
W trakcie leczenia ubrania najlepiej prać w płynach przeznaczonych dla alergików, bowiem tradycyjne preparaty mogą jedynie pogłębić problem zmian skórnych. Ich składniki bywają silnymi alergenami.
W przypadku, gdy swędzenie skóry staje się bardzo dokuczliwe, zamiast drapania lepiej zdecydować się na jej delikatne oklepywanie - to pozwoli przynieść skórze ulgę, ale nie narazi jej na uszkodzenie.