Opalenizna - jak się zdrowo opalać?

Po co jest opalenizna?

Naturalna opalenizna pełni funkcje ochronne. Przyciemnienie koloru jest fizjologiczną reakcją obronną naszego organizmu na działanie promieni UV W przypadku nadmiernej ekspozycji na słońce, zwłaszcza u osób o jasnej i średniej karnacji (fototypy I-III), taka ochrona nie jest wystarczająca i może dojść do poparzenia skóry, dlatego niezbędne jest stosowanie kosmetyków z filtrami UV. Czerwona opalenizna nie jest atrakcyjna i na pewno nie jest oznaką zdrowia!

Jak powstaje opalenizna?

W mechanizmie obronnym na słońce dochodzi do wytworzenia w skórze melaniny, czyli naturalnego barwnika, który ma zdolność pochłaniania i rozpraszania promieniowania UV, chroniąc w ten sposób komórki skóry przed ich szkodliwym działaniem. Efekt opalenizny jest skutkiem pobocznym tego procesu.

Co opala?

Do powierzchni Ziemi docierają dwa rodzaje promieniowania UV:

• Promienie UVB (o zakresie fali 280-320 nm ) – wywołują na skórze rumień podczas ekspozycji na słońce.
• Promienie UVA (320-400 nm) – stanowią około 95 proc. promieniowania UV, docierają do skóry właściwej, są odpowiedzialne za przyspieszone starzenie się skóry i zmiany w DNA komórkowym.

Największy wpływ na powstawanie właściwej opalenizny mają promienie UVB, które pobudzają melanocyty do wzmożonej produkcji melaniny, co skutkuje przyciemnieniem skóry po ok. 2-3 dniach od ekspozycji (jeśli nie dojdzie do poparzenia słonecznego).

Opalanie – rodzaje opalenizny

Opalenizna wczesna – pojawia się niemal natychmiast po ekspozycji na słońce, pod wpływem działania promieni UVA. Związana jest z uwolnieniem melaniny z melanocytów, dlatego zwykle jest widoczna u osób z ciemniejszą karnacją.

Opalenizna właściwa – wywołana jest promieniami UVB, które pobudzają melanocyty do produkcji barwnika w reakcji obronnej na słońce. Brązowa opalenizna utrzymuje się nawet do kilkunastu tygodni.

Czy opalanie jest zdrowe?

Słońce jest nam potrzebne – bez niego nie ma życia. Ma też pozytywny wpływ na samopoczucie – dodaje energii, działa przeciwdepresyjnie, poprawia nastrój. Jego bardzo ważnym zadaniem jest synteza witaminy D, niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. W tym sensie jest zdrowa. Problemem staje się nadmierna ekspozycja na jego działanie i opalanie się bez umiaru.

Nadmierne opalanie jest szkodliwe

Już kilkakrotne poparzenie skóry w dzieciństwie wskutek działania promieniowania UVB zwiększa ryzyko zachorowania na czerniaka w wieku dorosłym. Czerniak jest najgroźniejszym złośliwym nowotworem skóry, o dynamicznym i agresywnym wzroście.

Niestety, zachorowalność na niego w Polsce ciągle rośnie, wysoka jest też umieralność, co związane jest z brakiem prawidłowych nawyków w korzystaniu ze słońca, a także z niską świadomością i zaniedbywaniem regularnych badań nawet przez osoby z grupy o podwyższonym ryzyku (np. z dużą ilością znamion lub czerniakiem w rodzinie).

Słońce przyspiesza starzenie skóry

Promienie UVA działają bardziej podstępnie niż UVB – nie dają żadnych sygnałów ostrzegawczych, przenikają przez chmury i szyby, docierają do naszej skóry przez cały rok. Są głównym czynnikiem powodującym stres oksydacyjny i przyspieszone starzenie się skóry, a więc zmarszczki, wiotkość, przesuszenie, przebarwienia czy elastozę.

Stosując zasady bezpiecznego korzystania ze słońca możesz cieszyć się piękną opalenizną, bez narażania skóry na uszkodzenia. Jak to zrobić?

Zasady bezpiecznego opalania

• Dobierz wysokość filtrów do fototypu. Jeśli masz jasną karnację, łatwo ulegającą poparzeniom, stosuj wysoką i bardzo wysoką ochronę (SPF 50 lub 50+). Pamiętaj też, że filtry się nie sumują!
• Sprawdzaj indeks UV. Jest to międzynarodowa jednostka miary określająca poziom promieniowania UV w określonym miejscu na Ziemi w danym czasie. Dzięki temu wiesz, jakiej dokładnie ochrony wymaga twoja skóra w miejscu, w którym akurat przebywasz.
• Wybierz odpowiedni rodzaj kremu. Nowoczesne kremy do opalania to coś więcej niż tylko ochrona przed słońcem. Jeśli masz skórę tłustą, możesz sięgnąć po ultralekki fluid matujący. Skóra dojrzała polubi przeciwzmarszczkowy krem ochronny, a dzieciom spodoba się niewidoczny spray odporny na wodę i piasek, który łatwo aplikuje się na skórę.
• Preparat nakładaj na skórę ok. 20-30 minut przed ekspozycją na słońce. Dzięki temu dobrze się wchłonie i „zbuduje” na skórze tarczę ochronną. Pamiętaj o płatkach uszu, karku, podudziach, pośladkach czy stopach!
• Nie żałuj ilości! Skuteczność SPF wylicza się aplikując ok. 2 mg kosmetyku na 1 cm2 skóry. To trudne do wykonania w praktyce i tak naprawdę nasza ochrona jest zwykle dużo słabsza. Dlatego nakładaj kremy ochronne naprawdę obficie. Lekkie, nowoczesne formuły są łatwe w aplikacji, nie pozostawiają białych śladów, błyskawicznie się wchłaniają.
• Lubisz stosować spraye lub mgiełki ochronne? Uważaj, co tak naprawdę nimi spryskujesz – skórę czy przestrzeń dookoła siebie. Jeśli jest wietrznie, nałóż trochę sprayu na dłonie i dopiero wmasuj w skórę.
• Powtarzaj aplikację co 2 godziny i zawsze po kąpieli. Kosmetyki ochronne ścierają się podczas „użytkowania”, np. gdy leżysz na ręczniku lub się nim wycierasz. Nie wystarczy posmarować się raz!
• Unikaj słońca między 11.00 a 15.00 – w tych godzinach operuje najmocniej i najłatwiej o poparzenia czy udar słoneczny. Jeśli przebywasz na zewnątrz, szukaj cienia, chroń głowę kapeluszem, włóż okulary przeciwsłoneczne, pij też dużo wody!

Opalanie nad wodą

Woda działa jak lustro – odbija ok. 15% promieni UV, zwiększając ryzyko poparzenia skóry podczas kąpieli. Dlatego przed wejściem do wody koniecznie posmaruj się kremem ochronnym, szczególnie uwzględniając twarz, kark, uszy, plecy, ramiona.

Ponów też aplikację preparatu po wyjściu z wody – wodoodporność oznacza, że po 20 minutach w wodzie kosmetyk do opalania zachowuje 50 proc. swojej skuteczności (mierzonej w spokojnej kąpieli, bez wykonywania gwałtownych ruchów).

Rodzaje filtrów

W kremach przeciwsłonecznych stosowane są dwa rodzaje filtrów (często jako mieszanki):

• Filtry chemiczne (organiczne) – pochłaniają promieniowanie UV w postaci fotonów energii świetlnej, które są przekształcane do nieszkodliwego promieniowania długofalowego i wtórnie emitowane jako ciepło; są to m.in. nowoczesne filtry Mexoryl XL stosowane w produktach La Roche-Posay.
• Filtry fizyczne (mineralne) – tworzą na skórze tarczę odbijającą promienie UV, to przede wszystkim dwutlenek tytanu i tlenek cynku.

Co pokazuje SPF?

SPF (Sun Protection Factor) jest międzynarodowym wskaźnikiem określającym wysokość ochrony przed promieniami UVB. Pokazuje, jak długo możemy przebywać na słońcu po nałożeniu kremu, aby nie narazić się na poparzenie słoneczne (oznacza stosunek ilości promieniowania UV powodującego oparzenie podczas stosowania kremu ochronnego z filtrem do ilości promieniowania powodującego taki sam stopień oparzenia bez jego zastosowania).

Trzeba jednak pamiętać, że w praktyce stosujemy dużo mniej kremu niż w badaniach oceny skuteczności filtrów, poza tym ulega on ścieraniu. Pamiętaj, że celem stosowania kosmetyków z filtrami jest ochrona skóry, a nie wydłużenie czasu bezpośredniego przebywania na mocnym słońcu!

Opalanie krok po kroku – postaw na kompleksowe działanie

Opalanie nie zaczyna się na plaży. Jak uzyskać ładną opaleniznę? Należy wcześniej kompleksowo przygotować skórę do spotkania ze słońcem i „budowania” opalenizny, włączając w to także odpowiednią dietę (np. w formie suplementów). Bardzo ważna jest też codzienna pielęgnacja skóry. O czym pamiętać szczególnie?

Zadbaj o skórę przed opalaniem

• Przede wszystkim nawilżaj skórę! Dzięki temu będzie bardziej odporna na działanie promieni UV, uzyskasz równomierną opaleniznę i będzie ona trwalsza.
• Peeling całego ciała usunie martwe komórki zrogowaciałego naskórka, dokładnie oczyści skórę i nada jej aksamitną gładkość.
• Jak przyspieszyć opalanie? Pomoże zażywanie beta-karotenu, który nadaje skórze złocisty odcień. Piękna opalenizna gwarantowana!
• Jeśli chcesz, aby twoja skóra wyglądała na atrakcyjnie opaloną już pierwszego dnia na plaży, możesz też użyć samoopalacza lub tzw. przyspieszaczy opalania. Jak działają tego typu kosmetyki? Co przyspiesza opalanie? Zawierają tyrozynę, która pobudza proces melanogenezy, czyli wytwarzania melaniny w skórze. To sprawia, że podczas kontaktu ze słońcem opalasz się dużo szybciej.

Zadbaj o skórę w trakcie opalania i po opalaniu

• Fluidy i kremy ochronne do twarzy mają często dodatkowe składniki pielęgnacyjne, np. przeciwzmarszczkowe – latem warto je stosować na co dzień, pod makijaż. Jeśli chcesz poprawić koloryt skry, wybieraj kosmetyki barwiące.
• Nawilżaj skórę po opalaniu! Promienie UV przesuszają skórę i uszkadzają warstwę hydrolipidową, dlatego jej codzienna odbudowa jest latem niezbędna! Pamiętaj też o nawadnianiu się od środka – pij dużo wody, możesz też zażywać suplementy na bazie kwasów Omega 3 lub kwasu hialuronowego.
• Jeśli czujesz, że skóra jest spieczona, natychmiast zejdź ze słońca i nałóż balsam łagodzący bądź chłodzący. Poważne poparzenie słoneczne może wymagać pomocy lekarza.
• Jak utrzymać opaleniznę? Tutaj doskonale sprawdzą się wszystkie kosmetyki barwiące skórę: samoopalacze i kremy brązujące.

Opalanie – zdrowa opalenizna na całe lato!

Dzięki stosowaniu samoopalaczy czy kosmetyków brązujących możliwa jest opalenizna 365 dni! Pozwalają cieszyć się złocistym odcieniem skóry bez ryzyka jej uszkodzenia. Pamiętaj jednak, że kosmetyki te nie zastąpią kremów z filtrami i dodatkowa ochrona jest niezbędna.

Kosmetyki przedłużające opaleniznę

Jak utrzymać opaleniznę na dłużej? Pomocne będą takie kosmetyki i sposoby na opaleniznę, jak:

• Fluidy i kremy barwiące z SPF – to sposób na bezpieczne opalanie twarzy, zapewniają skórze jednocześnie ochronę i delikatny koloryt, jak po nałożeniu podkładu lub kremu BB.
• Balsamy brązujące – zawarte w nich pigmenty i drobinki rozświetlające nadają skórze atrakcyjny wygląd, są zmywalne wodą.
• Samoopalacze i balsamy stopniowo budujące opaleniznę – ciemniejszy kolor jest efekt reakcji chemicznej zachodzącej między DHA w kosmetyku a aminokwasami występującymi w warstwie rogowej naskórka. Opalenizna z czasem blednie i znika.
• Balsamy utrwalające opaleniznę – zawierają substancje pobudzające produkcję melaniny lub dodatek karotenu.

Odpowiednie odżywianie się pomoże utrzymać efekty opalania

Zadbaj o to, aby latem znalazły się w niej przede wszystkim:

• Antyoksydanty – są ważne, bo słońce jest jednym z głównych czynników wywołujących w skórze stres oksydacyjny! Znajdziesz je przede wszystkim w cytrusach, ciemnozielonych warzywach oraz czarnych i czerwonych owocach.
• Witamina C – nie tylko chroni skórę przed wolnymi rodnikami, ale też rozświetla skórę, zapobiega przebarwieniom, wzmacnia naczynka krwionośne, ujędrnia skórę. Jej naturalnym źródłem są m.in. cytrusy, pietruszka i papryka.
• Witaminy A i E – regenerują naskórek, dzięki czemu ciemniejszy kolor jest bardziej równomierny i dłużej się utrzymuje.
• Witamina B5 – łagodzi podrażnienia, przyspiesza gojenie poparzeń słonecznych. Znajdziesz ją w tłustych rybach, mięsie, jajkach, produktach pełnoziarnistych.
• Karotenoidy, np. beta-karoten, likopen (w przetworzonych pomidorach) – podtrzymują złocistą opaleniznę, przyspieszają opalanie, mają też silne działanie antyoksydacyjne.

Opalanie – wady i zalety

Zalety:

• Pobudza syntezę witaminy D, która jest niezbędna dla zdrowia kości i prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego.
• Łagodzi niektóre choroby skóry, np. trądzik, atopowe zapalenie skóry, łuszczycę.
• Poprawia samopoczucie, jest naturalnym antydepresantem.

Wady:

• Przyspiesza starzenie się skóry – miłośnicy słońca z czasem zaczynają wyglądać dużo gorzej od rówieśników!
• Wywołuje przebarwienia słoneczne i zmiany pigmentacyjne.
• Powoduje pękanie naczynek, nasila objawy trądziku różowatego.
• Zwiększa tendencję do podrażnień, może wywoływać tzw. alergie słoneczne i fotodermatozy.
• Zwiększa ryzyko nowotworów skóry, w tym najgroźniejszego – czerniaka.

Pamiętaj, że piękna opalenizna to zdrowa opalenizna! Stosując odpowiednio dobrane kosmetyki ochronne możesz cieszyć się lekko brązową, złocistą skórą, bez ryzyka poparzeń i wystąpienia negatywnych skutków opalania.

Kosmetyki do opalania

Co na opalanie? Polecamy dermokosmetyki z gamy Anthelios, które zapewniają nową generację ochrony przeciwsłonecznej o szerokim spektrum, opracowaną dla skóry wrażliwej. Ich formuła zawiera najnowszą technologię filtrów przeciwsłonecznych, takich jak Mexoryl XL czy Mexoryl 400, które chronią też skórę przed stresem oksydacyjnym wywoływanym przez podczerwień i zanieczyszczenia.

Anthelios Age Correct SPF 50 to lekki krem ochronny, który jednocześnie redukuje zmarszczki i przebarwienia. Dzięki specjalnej technologii ogranicza osiadanie cząsteczek zanieczyszczeń na skórze i chroni przed wolnymi rodnikami. Składniki przeciwstarzeniowe (kwas hialuronowy, niacynamid, PHE-Rezorcynol) spłycają drobne zmarszczki, nawilżają i uelastyczniają skórę, redukują przebarwienia. Świetny pod makijaż!

Do skóry reaktywnej na słońce La Roche-Posay poleca Anthelios UVMUNE 400 Niewidoczny fluid SPF 50+. Ma nową formułę z innowacyjnym, opatentowanym filtrem Mexoryl 400, który chroni skórę przed najbardziej szkodliwymi, ultradługimi promieniami UVA do 400 nm, a tym samym przed głębokim uszkodzeniem jądra komórkowego. Ma lekką, nietłustą konsystencję, która tworzy na skórze niewidoczną, wytrzymałą „siatkę” ochronną.