Zmarszczki – jak im zapobiegać i dbać o skórę?

Z czym wiąże się proces starzenia się skóry?

Zmarszczki na twarzy i szyi to jedne z oznak, jakie z czasem zachodzą w naszym organizmie. Wiele osób uważa, że ze starzeniem się skóry mamy do czynienia dopiero w momencie, gdy jego objawy stają się wyraźnie widoczne (np. zauważalne zmarszczki na czole). W rzeczywistości starzenie się skóry to proces, który może rozpocząć się stosunkowo wcześnie. Przyjmuje się, że jego pierwsze oznaki mogą dawać o sobie znać już w okolicach 25. roku życia.

Dlaczego tak się dzieje? Odpowiadają za to dwa rodzaje starzenia:

• starzenie wewnątrzpochodne związane z wiekiem oraz zachodzącymi zmianami hormonalnymi w organizmie;
• starzenie zewnątrzpochodne dotyczące wpływu czynników zewnętrznych na kondycję i wygląd skóry.

Jak starzenie wewnątrzpochodne wpływa na kondycję skóry oraz obecność zmarszczek i bruzd na twarzy? Fibroblasty, czyli komórki skóry odpowiedzialne za produkcję kolagenu i elastyny, z czasem zaczynają się starzeć. To sprawia, że ich praca nie jest tak sprawna, jak w przypadku młodych komórek. Znacznie gorzej wchłaniają substancje odżywcze, stają się mniej responsywne na wpływ czynników zewnętrznych i z większą trudnością produkują nowe komórki. W wyniku tego kondycja włókien kolagenowych i elastynowych (odpowiedzialnych za jędrność i sprężystość skóry) ulega pogorszeniu. W międzyczasie zmniejsza się również produkcja lipidów w naskórku, co powoduje, że skóra staje się bardziej podatna na przesuszenie i podrażnienia.

W przypadku starzenia zewnątrzpochodnego kluczowym czynnikiem jest promieniowanie słoneczne. Stąd w kontekście pielęgnacji anti-aging bardzo często spotykamy się z pojęciem fotostarzenia skóry. Do jego głównych objawów możemy zaliczyć:

• zaburzenia pigmentacyjne (przebarwienia posłoneczne);
• teleangiektazje (rozszerzone naczynka krwionośne, potocznie określane jako pajączki);
• nasilenie objawów trądziku różowatego;
• pogłębianie się zmarszczek;
• przesuszenie i szorstkość skóry;
• zwiększoną produkcję sebum i nasilenie lub nawrót objawów trądziku dorosłych.

Dowiedz się więcej o trądziku dorosłych >>>

Jakie inne czynniki oprócz promieniowania słonecznego mogą wpływać na pojawianie się zmarszczek na szyi, wokół ust czy oczu? Zaliczamy do nich:

• uwarunkowania genetyczne – każdy z nas przychodzi na świat z cechami, na które składają się geny naszych przodków. Dlatego też w przypadku jednych osób proces starzenia może wystąpić dość wcześnie, a u innych stosunkowo późno;
• pracę układu hormonalnego – to, w jaki sposób zachowuje się nasze ciało, związane jest z pracą hormonów, które mają wpływ na funkcjonowanie i kondycję skóry. Dlatego w sytuacji, gdzie równowaga gospodarki hormonalnej zostanie jakkolwiek zaburzona, może dojść do przedwczesnego starzenia skóry, w tym np. powstawania zmarszczek wokół oczu;
• ogólną kondycję i stan zdrowia naszego organizmu;
• nadmierny stres – wysokie stężenie kortyzolu (tzw. hormon stresu) ma niekorzystny wpływ na syntezę kolagenu czy działanie bariery ochronnej skóry;
• palenie papierosów – wpływa niekorzystnie na syntezę elastyny w skórze, przez co jej włókna stają się mniej elastyczne i sprężyste. Częstym problemem wśród osób palących papierosy są tzw. zmarszczki palacza;
• niewłaściwy tryb życia – nieodpowiednia ilość snu i brak aktywności fizycznej;
• zanieczyszczenia powietrza – szkodliwe substancje obecne w powietrzu mogą przyspieszać starzenie się skóry;
• niewłaściwą pielęgnację twarzy – brak odpowiedniej dawki nawilżenia, antyoksydantów i codziennej ochrony przeciwsłonecznej prowadzi do pogorszenia kondycji skóry i szybszego fotostarzenia.

Jak powstają zmarszczki?

Skąd biorą się zmarszczki wokół ust lub poziome zmarszczki na czole? Przede wszystkim zmarszczki powstają w momencie, gdy naszej skórze zaczyna brakować kolagenu i elastyny, czyli kluczowych białek odpowiedzialnych za jędrność, sprężystość i młody wygląd skóry. Zwiększonej widoczności zmarszczek na twarzy sprzyja również odwodnienie skóry i niewystarczająca ilość cząsteczek kwasu hialuronowego, który odpowiada za wiązanie wody w naskórku. Zmarszczki stają się bardziej widoczne również wtedy, gdy nasza skóra produkuje niewystarczające ilości sebum, przez co nie dostarcza odpowiednich ilości lipidów. Stąd zmarszczki przy oczach i w innych częściach twarzy są bardziej widoczne wśród osób posiadających skórę suchą (skóra sucha charakteryzuje się często mniejszą zawartością lipidów).

Na szybkość powstawania zmarszczek wpływa także miejsce ich występowania. Obszarem, na którym najwcześniej uwidaczniają się zmarszczki, jest właśnie skóra wokół oczu, czego przykładem są tzw. kurze łapki pod oczami. Skóra w tym obszarze jest bardzo cienka i delikatna, a mięśnie tam obecne pracują intensywnie przez cały czas. Co więcej, jest pozbawiona warstwy ochronnej w postaci sebum i lipidów, przez co jest znacznie bardziej podatna na uszkodzenia.

Kurze łapki to przykład zmarszczek mimicznych, określanych także jako zmarszczki od uśmiechu. Najczęściej pojawiają się wśród osób o bardzo bogatej mimice, czego przykładem są także poziome zmarszczki na czole czy zmarszczki nad ustami. Zmarszczki mimiczne mogą wystąpić już około 25. roku życia. Początkowo są widoczne dopiero w momencie, gdy mrużymy oczy lub marszczymy czoło, a skóra wraca do swojego pierwotnego stanu.

Z czasem, wraz z postępującymi procesami starzenia, ale również wskutek braku ukierunkowanej pielęgnacji, która dostarczy skórze cennych składników przeciw oznakom starzenia, zmarszczki mimiczne (np. zmarszczka między brwiami lub zmarszczki pod oczami) mogą ulec utrwaleniu. W wyniku postępującej degradacji kolagenu i elastyny w skórze, bardziej widoczne stają się zmarszczki nosowo-wargowe, zmarszczki przy nosie czy zmarszczki na powiekach.

W przypadku posiadaczek skóry dojrzałej, a więc będących w okresie okołomenopauzalnym, mogą występować również zmarszczki na policzku lub zmarszczki marionetki na twarzy. Sprawiają one, że nasza twarz przyjmuje smutny i zmęczony wyraz.

Oprócz zmarszczek przy oczach lub pionowych zmarszczek przy ustach problematyczna okazuje się skóra szyi i dekoltu. Zmarszczki z czasem pojawią się tam w wyniku starzenia, jednak ich obecność (szczególnie wśród młodszych osób) może wynikać z niewystarczającej pielęgnacji tego obszaru, jak i wystawiania skóry na bezpośrednie działanie promieni UV. Przykładem są pionowe bruzdy na dekolcie, które z czasem ulegają utrwaleniu.

Rodzaje zmarszczek na twarzy

Ze względu na przyczynę powstawania oraz wiek, w jakim mogą wystąpić, rozróżniamy następujące rodzaje zmarszczek:

• zmarszczki mimiczne (zmarszczki uśmiechu) – powstają na skutek powtarzających się skurczów mięśni mimicznych twarzy. Najczęściej pojawiają się wokół oczu, na czole czy jako zmarszczki na brodzie lub zmarszczki w kącikach ust. Z czasem ulegają utrwaleniu;
• kurze łapki – zmarszczki o charakterystycznym wyglądzie, stanowią rodzaj zmarszczek mimicznych. Posiadają kształt promieniście ułożonych linii w okolicy zewnętrznych kącików oczu. Powstają na skutek częstego mrużenia oczu;
• zmarszczki statyczne – to zmarszczki utrwalone. Ich cechą charakterystyczną jest brak zanikania przy rozciąganiu skóry. Najczęstszą przyczyną powstawania jest fotostarzenie;
• zmarszczki grawitacyjne – to efekt fizjologicznego starzenia się skóry. W jego wyniku traci ona swoją sprężystość i poddaje się działaniu grawitacji, przez co dochodzi do opadania tkanek i utraty owalu twarzy;
• zmarszczki senne – powstają poprzez odgniatanie się skóry w czasie snu. Najczęściej mają postać pionowych zmarszczek na czole lub w okolicy ust (w zależności od pozycji, w jakiej śpimy), mogą również uwidaczniać się na szyi i dekolcie. W przypadku jędrnej i sprężystej skóry zmarszczki senne w ciągu dnia ulegają wygładzeniu;
• zmarszczki posłoneczne – są charakterystyczne dla szyi i dekoltu. Przyjmują formę siateczki drobnych linii, przez co skóra wygląda, jakby była „pognieciona”. Powstają pod wpływem promieniowania słonecznego;
• zmarszczki palacza – początkowo to zmarszczki o charakterze mimicznym, jednak z czasem ulegają utrwaleniu. To pionowe linie powstające wokół ust. Występują nie tylko u osób palących papierosy, jednak u nich, ze względu na układanie ust w tzw.„dziubek” w trakcie palenia, pojawiają się najczęściej;
• lwia zmarszczka – lwie zmarszczki to pionowe, ułożone równolegle bruzdy pomiędzy brwiami. Wynikają z częstego marszczenia brwi. Początkowo nie są bardzo widoczne, jednak z wiekiem ulegają utrwaleniu, co również wpływa na wyraz twarzy;
• bruzdy przy ustach – inaczej bruzdy nosowo-wargowe. To pionowe linie biegnące od skrzydełek nosa do ust. Ich obecność wiąże się ze stopniową utratą jędrności policzków.

Zmarszczki nie zawsze bezpośrednio wiążą się z określonym wiekiem. Innym przykładem zmarszczek, które mogą pojawić się również wśród młodych osób, są tzw. zmarszczki tech-neck. Występują one na szyi w wyniku pochylonej głowy w trakcie codziennego korzystania ze smartfonów lub innych urządzeń elektronicznych. Kolejnym rodzajem zmarszczek mogących pojawić się niezależnie od wieku są tzw. zmarszczki z odwodnienia, które wynikają z niewystarczającego nawilżenia skóry twarzy, jak i niedostatecznego nawadniania organizmu.

Jak opóźnić pierwsze zmarszczki?

To, kiedy wystąpią u nas pierwsze zmarszczki, bardzo często jest zapisane w genach. Jednak o ujędrnienie skóry oraz jej młody wygląd warto dbać już wtedy, kiedy pierwsze oznaki starzenia nie stanowią jeszcze problemu. Co spowalnia proces starzenia skóry i pojawiania się zmarszczek? Szczególną uwagę warto zwrócić na:

• odpowiednią ilość snu – sen to doskonały moment na regenerację naszego organizmu, w tym komórek skóry;
• regularną aktywność fizyczną – uprawianie sportu wpływa korzystnie na poprawę ukrwienia skóry, co z kolei zwiększa dopływ tlenu i substancji odżywczych do komórek skóry;
• właściwą dietę – dieta uboga w witaminy i minerały, za to bogata w cukier i tłuszcze uszkadza włókna kolagenowe. Warto więc dostarczać swojemu organizmowi codziennej dawki antyoksydantów, witamin, minerałów czy zdrowych tłuszczów w postaci ryb, owoców morza, świeżych warzyw i owoców;
• nawadnianie organizmu – picie odpowiedniej ilości wody każdego dnia jest bardzo ważne dla utrzymania odpowiedniego poziomu nawilżenia i elastyczności skóry.
• odpowiednią pielęgnację – jeśli chcemy opóźnić procesy starzenia skóry, profilaktyka odgrywa bardzo ważną rolę. Dlatego też warto zwrócić uwagę na to, by codzienna pielęgnacja była dopasowana do potrzeb skóry i zawierała składniki aktywne, które swoim działaniem dbają o nawilżenie skóry oraz działają przeciw oznakom starzenia.

Jak pielęgnować skórę ze zmarszczkami?

Niezależnie od tego, czy na Twojej skórze pojawiły się pierwsze zmarszczki, czy chcesz zadziałać zapobiegawczo, podstawą każdej rutyny pielęgnacyjnej powinno być utrzymanie właściwego poziomu nawilżenia skóry. Stąd do swojej pielęgnacji warto wprowadzić składniki nawilżające, ale również odżywcze i poprawiające pracę bariery hydrolipidowej. Jak wybrać dobre serum do twarzy? Warto zwrócić uwagę, czy znajduje się w nim jedna z wymienionych substancji:

• kwas hialuronowy;
• ceramidy;
• skwalan;
• kwasy tłuszczowe.

W swojej rutynie pielęgnacyjnej warto znaleźć również miejsce na składniki aktywne, które swoim działaniem wpływają korzystnie na poprawę ilości włókien kolagenowych i elastynowych w skórze, zmniejszają widoczność zmarszczek czy wspierają odnowę skóry, dzięki czemu ta staje się bardziej jędrna i sprężysta:

• retinol;
• kwasy AHA;
• peptydy o działaniu przeciwzmarszczkowym.

Po jakie kosmetyki sięgnąć w swojej codziennej rutynie pielęgnacyjnej? Niezależnie od tego, czy zmagasz się z widocznymi zmarszczkami, czy chcesz zapobiec ich powstawaniu, warto sięgnąć po kosmetyk o ukierunkowanym działaniu, jakim jest serum do twarzy z kwasem hialuronowym. Kwas hialuronowy na zmarszczki to doskonałe wsparcie Twojej skóry, zapewniające jej jędrność, nawilżenie i elastyczność.

W Hyalu B5 Serum znajdziesz aż dwa rodzaje kwasu hialuronowego, a także:

• glicerynę – humektant o właściwościach przyciągających i wiążących wodę w skórze;
• pantenol – prowitaminę B5, wykazującą działanie kojące i łagodzące;
• madekasozyd – wyciąg z wąkrotki azjatyckiej o właściwościach regenerujących.

Serum nawilża, regeneruje i odbudowuje barierę ochronną. Poprawia elastyczność skóry, dzięki czemu zmarszczki i drobne linie stają się widocznie zmniejszone.

Oprócz kwasu hialuronowego doskonałym wsparciem skóry okaże się retinol. Retinol na zmarszczki to świetne rozwiązanie w sytuacji, gdy mamy do czynienia nie tylko z wyraźnymi zmarszczkami, ale również problematycznymi przebarwieniami. Czy każde serum z retinolem będzie odpowiednie? Warto sięgnąć po kosmetyk, który nie tylko wykazuje działanie przeciwzmarszczkowe, ale również intensywnie nawilża i poprawia koloryt skóry.

Takim produktem jest Retinol B3 Serum. To wyjątkowe, skoncentrowane serum przeciwzmarszczkowe z czystym retinolem i pochodną retinolu  o stopniowym uwalnianiu, które koryguje oznaki starzenia się skóry: widoczne, głębokie zmarszczki i przebarwienia. Regeneruje, koi, wygładza skórę i drobne linie. Dodatkowo w jego formule znalazł się kwas hialuronowy oraz niacynamid (witamina B3), które wykazują działanie nawilżające i dodatkowo wspierają odbudowę bariery ochronnej skóry.

Problemem, który oprócz pierwszych oznak starzenia również może pojawić się po 25. roku życia, jest trądzik dorosłych. W takiej sytuacji warto sięgnąć po produkt, który skutecznie zmniejszy widoczność zmarszczek, jak i niedoskonałości w postaci nawracających wyprysków i przebarwień. Takim produktem jest Effaclar AZ. To krem-żel ze składnikami aktywnymi rekomendowanymi przez dermatologów: kwasem azelainowym, salicylowym, hialuronowym. Produkt poprawia jędrność skóry, zmniejsza widoczność zmarszczek, wyrównuje jej koloryt i świetnie sprawdzi się jako baza pod makijaż.

Jaki krem do twarzy na zmarszczki wybrać? Kosmetykiem, który doskonale uzupełni działanie serum do twarzy, jest Hyalu B5 Krem przeciwzmarszczkowy do twarzy. Dzięki formule wzbogaconej w dwa rodzaje kwasu hialuronowego, pantenol i wodę termalną La Roche-Posay, nawilża i widocznie regeneruje oraz poprawia jędrność skóry. Dzięki jego regularnemu stosowaniu drobne linie i zmarszczki z czasem stają się widocznie zmniejszone.

Tak jak wspomnieliśmy, jednym ze skutecznych sposobów zapobiegania zmarszczkom jest codzienna ochrona przeciwsłoneczna. W tym celu warto sięgnąć po Anthelios UVMUNE 400 Niewidoczny Fluid SPF50+. W jego formule znajdziesz Mexoryl 400 – najskuteczniejszy¹ filtr UV, chroniący przed najbardziej przenikającymi promieniami UV, w tym UVA, ultradługimi UVA (380-400 nm) oraz UVB. Dodatkowo, posiada lekką i niewidoczną formułę, idealną do codziennego stosowania.

Zmarszczki i bruzdy na twarzy – podsumowanie

Starzenie się skóry to normalny i naturalny proces. Jeśli jednak chcesz, aby Twoja skóra jak najdłużej zachowała swoją jędrność, gładkość i sprężystość, odpowiednio wcześnie zadbaj o nią wielokierunkowo. Zwróć uwagę na to, jakich składników odżywczych dostarczasz jej wraz z pożywieniem, pij zalecaną ilość wody, a także postaraj się ograniczyć stres – skóra nierzadko stanowi odbicie zmian, jakie zachodzą w Twoim organizmie. Zwróć uwagę, aby w Twojej codziennej rutynie pielęgnacyjnej znalazły się kosmetyki zawierające składniki aktywne, wykazujące działanie przeciwstarzeniowe.

Tekst został zweryfikowany przez mgr inż. Aleksandrę Wójcicką.

Za deklaracje marketingowe odpowiada La Roche-Posay.

Mgr inż. Aleksandra Wójcicka, Specjalista ds. Legislacji i Oceny Bezpieczeństwa