Trądzik zaskórnikowy – przyczyny i właściwa pielęgnacja

Trądzik zaskórnikowy – czym się charakteryzuje i jakie ma przyczyny?

Trądzik zaskórnikowy jest łagodną, niezapalną postacią trądziku pospolitego¹, ponieważ nie występują w nim cysty ani inne zmiany zapalne, a co za tym idzie zmiany nie powodują bólu oraz nadmiernego zaczerwienienia skóry. W jego przypadku pojawiają się wyłącznie zaskórniki. Powstają one w wyniku nadprodukcji łoju i zatykania ujść gruczołów łojowych. Zaskórniki dzielimy na dwa rodzaje:

• Zaskórniki otwarte. To charakterystyczne czarne kropki na skórze, potocznie nazywane wągrami, które – jak zapewne doskonale wiesz – znacznie łatwiej usunąć niż grudki. Zaskórniki otwarte powstają, gdy nadmiar sebum, martwe komórki skóry i zanieczyszczenia gromadzą się w ujściach naskórkowej części mieszków włosowych, a następnie ulegają utlenieniu. To właśnie ten proces sprawia, że zaskórniki nabierają ciemnego, czarnego koloru.

• Zaskórniki zamknięte. To najczęściej lekko wyczuwalne grudki na skórze. Pojawiają się, gdy sebum i złuszczony naskórek gromadzą się tuż pod powierzchnią skóryblokując ujścia gruczołów łojowych. W przeciwieństwie do zaskórników otwartych, nie mają kontaktu z powietrzem, przez co nie utleniają się i pozostają w kolorze skóry, często widoczny jako biały czop, stąd potocznie zaskórniki zamknięte nazywamy zaskórnikami białymi. Warto pamiętać, że jeśli zmiany występują w głębszych warstwach skóry wówczas nie mamy już do czynienia z trądzikiem zaskórnikowym, a z trądzikiem zapalnym i pojawiającymi się czerwonymi grudkami, guzkami oraz krostami zawierającymi ropę

Zazwyczaj trądzik zaskórnikowy zazwyczaj występuje w obrębie twarzy - czole, policzkach, brodzie oraz nosie. Natomiast pojawić się może również na klatce piersiowej oraz na plecach. Najczęściej ten rodzaj trądziku pojawia się w okresie dojrzewania u młodych osób.  Trądzik zaskórnikowy u dorosłych jest także możliwy, zazwyczaj jednak przyczyny występowania są zupełnie inne.

Trądzik zaskórnikowy u dorosłych

Trądzik, który pojawia się po okresie dojrzewania, zazwyczaj po 25. roku życia, to trądzik dorosłych. Może on przyjmować różne formy, a jedną z nich jest właśnie trądzik zaskórnikowy.

Czytaj więcej o trądziku dorosłych >>>

W odróżnieniu od trądziku młodzieńczego, który zazwyczaj występuje w tak zwanej “strefie T” (czoło, nos, broda), trądzik dorosłych najczęściej pojawia się w dolnej części twarzy, szczególnie w okolicach żuchwy, brody i szyi (tak zwana “strefa U”).

U młodszych osób, szczególnie w okresie dojrzewania, trądzik często jest wynikiem nadmiaru androgenów (takich jak testosteron), które stymulują gruczoły łojowe do produkcji większej ilości sebum. Zatrzymanie przepływu łoju sprzyja rozwojowi bakterii Cutibacterium acnes (Propionibacterium acnes), które bardzo szybko się mnożą. Sebum jest dla nich źródłem składników odżywczych umożliwiających zwiększenie tempa wzrostu. Bakterie te wydzielają metabolity, które zaburzają mikroflorę skóry, podrażniając ją, co w konsekwencji prowadzi do charakterystycznych objawów trądziku. Trądzik dorosłych natomiast może być wynikiem różnych czynników, takich jak zmiany hormonalne, zła pielęgnacja skóry, stres, lub niewłaściwa dieta. Trądzik dorosłych najczęściej występuje u kobiet. Czynniki te są bardziej złożone niż u nastolatków, przez co trądzik dorosłych może być trudniejszy do leczenia.

Oto kilka czynników, które mogą doprowadzić do powstania trądziku zaskórnikowego u dorosłych:

• Niewłaściwa dieta. Za trądzik dorosłych, w tym trądzik zaskórnikowy, może odpowiadać zła dieta. Nadmiar cukru czy tłuszczów nasyconych może zaburzać działanie mikrobiomu jelitowego. Dodatkowo nadmiar cukru czy produktów o wysokim indeksie glikemicznym może podwyższać poziom insuliny i glukozy, które z kolei mają wpływ na występowanie trądziku². Taki efekt mogą mieć słodycze, białe pieczywo, biały makaron i ryż oraz przetworzone produkty spożywane w nadmiarze. Trądzik w wieku dorosłym może być też spowodowany nietolerancją pokarmową. Możesz na próbę ograniczyć w swojej diecie nabiał(głównie mleko) oraz gluten, na około dwa tygodnie i sprawdzić, czy Twoja cera się poprawi. Jeśli tak, prawdopodobnie za zaskórniki odpowiada nietolerancja i już masz jasną odpowiedź na to, jak pozbyć się trądziku. Natomiast, aby potwierdzić swoje obserwację i wykluczyć inne przyczyny, warto jest wykonać testy na nietolerancje pokarmowe.
• Niewłaściwa pielęgnacja. Trądzik zaskórnikowy u dorosłych może być też wywołany przez niewłaściwe dostosowanie stosowanych kosmetyków. Stosowanie wyłącznie olejków do oczyszczania twarzy,kremy zawierające komedogenne substancje, niedostateczne nawilżenie skóry, zbyt mocne złuszczanie – to wszystko może sprzyjać zaskórnikom. Jeśli zaskórniki kumulują się w nietypowych miejscach, na przykład na skroniach, przy uszach czy czole, winny może być też niewystarczająco dobrze spłukiwany szampon lub jakikolwiek inny produkt do włosów, np. do ich stylizacji, który przenosisz w ciągu dnia rękoma na twarz. Zmieniłaś może ostatnio utrwalający lakier do włosów, często aplikujesz olejki do włosów, stosujesz jedynie łagodnie myjące szampony? Przeanalizuj swoją pielęgnację i wytypuj kosmetyki, które potencjalnie mogą Ci nie służyć. Następnie spróbuj ograniczyć je na około tydzień i zobacz, czy coś się zmieni w stanie Twojej skóry.
• Zmiany hormonalne. Trądzik u dorosłych mogą powodować niektóre schorzenia nadnerczy czy tarczycy, a także wahania poziomu progesteronu i estrogenu, które mogą pojawiać się np. po odstawieniu antykoncepcji hormonalnej, w ciąży czy w różnych fazach cyklu miesiączkowego. Dlatego zawsze warto skonsultować go z endokrynologiem, gdy nagle zauważysz u siebie trądzik.
• Nieodpowiedni styl życia. Stres, brak snu, palenie papierosów również mogą przyczynić się do powstawania trądziku dorosłych.

Co stosować na zaskórniki?

W porównaniu z innymi typami trądziku, trądzik zaskórnikowy jest o wiele prostszy w pielęgnacji.  Nasilony i przewlekły stan może wymagać konsultacji medycznej w celu bliższego zbadania przyczyny trądziku. Często jednak stan skóry z widocznymi zaskórnikami można znacznie poprawić odpowiednio dobraną rutyną pielęgnacyjną.

Powinna opierać się ona przede wszystkim na złuszczaniu skóry, które skutecznie oczyszcza pory. Wzbogać pielęgnację w peelingi chemiczne z kwasem salicylowym, glikolowym i mlekowym. Dostosuj częstotliwość, pamiętając o regularnym nawilżeniu skóry.

Skuteczny może okazać się również  tonik lub krem z dodatkiem kwasów AHA czy BHA lub specjalne płatki nasączone kwasami, które możesz stosować po wykonanym demakijażu.

Jeśli masz trądzik na plecach, pomocne będzie stosowanie produktów złuszczających w formie spray’u lub lotionu. Skóra na plecach charakteryzuje się większą grubością niż ta na twarzy oraz mniejszym narażeniem na czynniki zewnętrzne, dlatego też w kosmetykach dedykowanych na ten obszar skóry można zastosować wyższe stężenia kwasów złuszczających. Kwasy na trądzik zaskórnikowy to Twój najlepszy sprzymierzeniec, bo nie tylko oczyszczają pory, ale je też zwężają, przez co stają się mniej widoczne.

Jeśli nie masz nadwrażliwości na retinoidy, warto włączyć je też do pielęgnacji, zwłaszcza jesienią, kiedy występuje mniejsze ryzyko poparzeń słonecznych. Krem na trądzik zaskórnikowy z retinolem lub jego pochodnymi działa na kilku płaszczyznach. Oczyszcza pory, zwęża je, ogranicza wydzielanie sebum i sprzyja regeneracji skóry.

Inne składniki, które warto, aby miały kosmetyki na trądzik zaskórnikowy to:

• Niacynamid. To bardzo dobry składnik do skóry z zaskórnikami, bo ogranicza wydzielanie sebum, a do tego wygładza cerę. Dodatkowo niacynamid rozjaśnia przebarwienia, także te posłoneczne. Zawierają go niektóre dermokosmetyki na trądzik Effaclar.

• Kwas azelainowy. Nie należy ani dogrupy kwasów AHA czy BHA jest jednak bardzo skuteczny w walce z trądzikiem zaskórnikowym. Kwas azelainowy działa złuszczająco, a do tego rozjaśnia skórę. Dlatego jest polecany np. do skór trądzikowych z przebarwieniami.

Popularne w internecie sposoby na trądzik zaskórnikowy, takie jak plastry czy maski peel-off, nie zawsze przynoszą pożądany efekt. Każdy zbyt silny ucisk czy podrażnienie w okolicy zaskórników i porów może sprzyjać stanowi zapalnemu i przekształceniu się trądzika zaskórnikowego w np. trądzik grudkowo-zaskórnikowy. Za to zabiegi na trądzik zaskórnikowy, takie jak profesjonalne złuszczanie w gabinecie czy mikrodermabrazja, mogą pomóc w skutecznym oczyszczaniu porów.

Pielęgnacja skóry z trądzikiem zaskórnikowym

Odpowiednia pielęgnacja skóry z trądzikiem zaskórnikowym pomaga regulować wydzielanie sebum, odblokować pory i wspierać naturalną regenerację skóry. Kluczowe jest stosowanie dobrze dobranych produktów, które złuszczają, nawilżają i chronią skórę bez podrażnień.

Rutyna pielęgnacyjna dla skóry z objawami trądziku dorosłych

Jeżeli trądzik zaskórnikowy występuje w wieku dorosłym, w rutynie pielęgnacyjnej polecamy stosować produkt łączący działanie przeciwtrądzikowe i przeciwstarzeniowe, taki jak Krem-żel Effaclar A.Z.

Krem-żel przeciw niedoskonałościom Effaclar A.Z. La Roche-Posay

Krem-żel Effaclar A.Z. to produkt z kwasem azelainowym o przełomowym, podwójnym działaniu na objawy trądziku dorosłych i pierwsze oznaki starzenia się skóry. Ten krem o lekkiej, żelowej konsystencji nie tylko pomaga redukować wypryski i niedoskonałości³,  widocznie zmniejsza pory⁴, ale także zmniejsza widoczność zmarszczek i przebarwień potrądzikowych, nawet tych najbardziej uporczywych⁵. Zawiera unikalną formułę ze składnikami aktywnymi rekomendowanymi przez dermatologów: kwasem azelainowym, salicylowym i nawilżającym kwasem hialuronowym.

Produkt stosuj codziennie rano i wieczorem. Jeśli stosujesz go w połączeniu ze Skoncentrowanym serum na noc, Żel-krem Effaclar A.Z. użyj tylko rano.

Jeśli Twoja skóra wymaga złuszczenia, w kolejnym kroku warto sięgnąć po Skoncentrowane serum przeciw niedoskonałościom Effaclar. Produkt delikatnie złuszcza skórę, pomaga redukować niedoskonałości oraz zapobiega ich nawrotom⁶. Serum zawiera w składzie kwas glikolowy, salicylowy i LHA. Pomagają one wyraźnie wygładzić skórę. Produkt zmniejsza też widoczność przebarwień potrądzikowych⁷, widocznie redukuję krosty⁸ i zaskórniki⁹, i wspiera odnowę naskórka. Produkt stosuj na noc.

Rutyna pielęgnacyjna dla skóry z objawami trądziku młodzieńczego

Dla skóry z objawami trądziku młodzieńczego polecamy rutynę opartą o krem o potrójnym działaniu Effaclar Duo+M.

Znajdujący się w nim składnik Phylobioma wpływa na równowagę mikrobiomu skóry i pomaga redukować niedoskonałości skóry. Do tego krem o potrójnym działaniu Effaclar Duo+M La Roche-Posay redukuje widoczność przebarwień potrądzikowych¹⁰ i redukuje nadmiar sebum dzięki zawartości niacynamidu. Długotrwale nawilża też skórę¹¹.

Kosmetyki wspomagające pielęgnację skóry trądzikowej w każdym wieku

Zarówno w przypadku trądziku młodzieńczego, jak i dorosłych warto uwzględnić w rutynie pielęgnacyjnej produkty, które delikatnie, ale skutecznie oczyszczają skórę, oraz dbają o codzienną ochronę przeciwsłoneczną.

Żel oczyszczający Effaclar La Roche-Posay

Delikatnie oczyszcza skórę¹² i pozwala jej zachować naturalne pH. Żel oczyszczający Effaclar La Roche-Posay zawiera w składzie cynk, dzięki któremu produkt redukuje nadmiar sebum,¹³ oraz składnik phylobioma, który wspiera równowagę mikrobiomu skóry, łagodzi i redukuje widoczność niedoskonałości.

Mikrozłuszczający żel oczyszczający do twarzy i ciała Effaclar La Roche Posay

W delikatny sposób oczyszcza skórę na twarzy, plecach i ramionach, a przy tym ją złuszcza. Mikrozłuszczający żel oczyszczający do twarzy i ciała Effaclar La Roche-Posay pomaga oczyszczać pory z zanieczyszczeń, redukować nadmiar sebum¹⁴ i zmniejszać niedoskonałości¹⁵ dzięki zawartości cynku.

Ten ochronny fluid ma lekką konsystencję i nie obciąża skóry. Fluid Oil Control SPF 50+ Anthelios UV Mune 400 La Roche-Posay chroni Twoją skórę zarówno przed promieniami UVB, UVA, jak i ultra długimi UVA, pomiędzy 380 a 400 nm. Znajdujące się w nim matujące mikrocząsteczki redukują nadmiar sebum.

Podsumowanie

Trądzik zaskórnikowy to problem o wieloczynnikowym podłożu, obejmującym zarówno czynniki hormonalne, jak i styl życia czy nieodpowiednią pielęgnację. Kompleksowe podejście, łączące dobrze dobraną pielęgnację i zdrowy styl życia, pozwoli nie tylko poprawić wygląd skóry, ale także zapobiec nawrotom trądziku zaskórnikowego. Regularne złuszczanie martwego naskórka pomaga odblokować pory i ograniczyć powstawanie nowych zaskórników, natomiast odpowiednia ochrona przeciwsłoneczna wspiera regenerację skóry i minimalizuje ryzyko przebarwień. Warto również zadbać o mikrobiom skóry, który stanowi naturalną barierę ochronną przed bakteriami i innymi czynnikami wywołującymi niedoskonałości.

Tekst został zweryfikowany przez mgr inż. Aleksandrę Wójcicką.

Za deklaracje marketingowe odpowiada La Roche-Posay.

Mgr inż. Aleksandra Wójcicka, Specjalista ds. Legislacji i Oceny Bezpieczeństwa