Trądzik pospolity i pielęgnacja skóry dopasowana do jej potrzeb

Trądzik pospolity – co to takiego?

Trądzik pospolity potocznie nazywany również trądzikiem zwykłym lub zwyczajnym to powszechna choroba skóry o charakterze przewlekłym. Oznacza to, że walka z tym problemem w zależności od nasilenia objawów może trwać przez długi czas. Jak wygląda trądzik pospolity? Jego cechą charakterystyczną są tzw. wykwity skórne. Mogą one przyjmować różną formę: zaskórników, drobnych krost lub grudek, którym może towarzyszyć stan zapalny. Stąd w przypadku trądziku pospolitego możemy wyróżnić np. trądzik zaskórnikowy, trądzik grudkowy lub trądzik grudkowo-krostkowy.

Trądzik pospolity – u kogo może wystąpić?

Trądzik pospolity to jedna z najczęstszych chorób skóry. Oznacza to, że zmaga się z nim prawie każdy nastolatek i co druga osoba w wieku 20-25 lat. To jednak nie jest jedyny okres, w którym trądzik może dać o sobie znać. Choć nie jest on niczym nowym, na przestrzeni ostatnich lat coraz częściej mówi się o trądziku dorosłych, który dotyka aż 40% dorosłych kobiet, w tym 25% kobiet w wieku od 25 do 39 lat¹.

Choć trądzik młodzieńczy i trądzik dorosłych charakteryzuje się występowaniem tych samych zmian na skórze  (zaskórniki, zmiany o charakterze zapalnym), istnieją pomiędzy nimi pewne różnice, które mają wpływ na dobór i skuteczność stosowanych kosmetyków. W przypadku trądziku młodzieńczego niedoskonałości mogą występować na całej twarzy, w szczególności w tzw. strefie T (czoło, nos, broda) oraz w okolicach ramion, tułowia i pleców. Przyjmują formę zaskórników otwartych i zamkniętych, a także zmian o charakterze zapalnym, które mogą w konsekwencji prowadzić do przebarwień oraz blizn.

Trądzik dorosłych najczęściej objawia się w wieku 20+ lat i występuje częściej u kobiet niż mężczyzn². Zlokalizowany jest w dolnej części twarzy, obejmując obszar około ustny, żuchwę i brodę tworząc charakterystyczny kształt litery U. Może wystąpić także na szyi i klatce piersiowej. W przypadku trądziku dorosłych zmiany mogą mieć charakter zaskórników otwartych i zamkniętych. Oprócz tego, osoby zmagające się z trądzikiem dorosłych, często skarżą się na bolesne, podskórne grudki, którym towarzyszy zaczerwienienie i stan zapalny.

Trądzik dorosłych może stanowić bezpośrednie następstwo trądziku młodzieńczego, zaniknąć po okresie dojrzewania i powrócić w wieku dorosłym lub wystąpić u osób dorosłych, które nigdy wcześniej nie zmagały się z trądzikiem. Dlatego, jeśli skończyłaś 25 lat i zauważyłaś na skórze nasilenie niedoskonałości, to znak, że możesz mieć do czynienia z trądzikiem dorosłych, który wymaga ukierunkowanego podejścia i synergistycznego działania oraz zdiagnozowania przyczyny wystąpienia zmian.

Mówiąc o trądziku dorosłych, warto zwrócić również uwagę na trądzik różowaty a pospolity. Trądzik różowaty to choroba skóry, która też może wystąpić już po 25. roku życia. Dotyka on głównie osoby dorosłe w wieku od 30 do 50 lat, częściej kobiety niż mężczyzn i jest częściej diagnozowany u osób o jasnej karnacji (fototypy I i II)³. Mimo wspólnego członu „trądzik” w nazwie ma ona niewiele wspólnego z trądzikiem pospolitym. Trądzik różowaty charakteryzuje się przede wszystkim zmianami rumieniowymi o dużym nasileniu, które występują głównie w okolicy policzków, nosa i brody. Towarzyszy im szczególna wrażliwość skóry, skłonność do podrażnień, a także widocznych, rozszerzonych naczyń krwionośnych (teleangiektazji). W późniejszym okresie na policzkach mogą tworzyć się charakterystyczne grudki lub ziarniaki przypominające trądzik. Co istotne, skóra z trądzikiem różowatym wymaga zupełnie innej pielęgnacji niż w przypadku trądziku pospolitego.

Czytaj więcej o trądziku różowatym >>>

Trądzik pospolity – przyczyny powstawania

Trądzik pospolity to dermatoza, której powstawanie jest związane z wieloma czynnikami. Wśród najważniejszych przyczyn znajdują się⁴:

• nadmierna aktywność gruczołów łojowych – wynika z podwyższonego poziomu hormonów androgenowych, które stymulują wzrost gruczołów łojowych i ich funkcję wydzielniczą do nadprodukcji sebum co bezpośrednio prowadzi do łojotoku;
• zaburzony proces keratynizacji ujść gruczołów łojowych – martwe komórki naskórka zaczynają gromadzić się i blokować ujścia kanalików łojowo-mieszkowych, czego następstwem jest powstawanie zaskórników otwartych i zamkniętych;
• kolonizacja bakterią Cutibacterium acnes – bakteria ta stanowi jeden z elementów flory bakteryjnej naszej skóry i jej obecność jest niezbędna do zachowania równowagi mikrobiomu. Mimo to, w sprzyjających dla niej warunkach, gdy zachodzi nadprodukcja łoju może dojść do jej namnażania, co z kolei zaburza równowagę mikrobiomu i może nasilać stan zapalny.
• czynniki genetyczne - liczne badania potwierdzają wpływ genów na wygląd naszej skóry. Wpływ ten jest szczególnie wyraźny u bliźniąt jednojajowych, u których występuje zwykle ten sam typ trądziku, podczas gdy u bliźniąt dwujajowych tego rodzaju podobieństw się nie obserwuje. Czynniki genetyczne w znacznym stopniu wpływają na zawartość rozgałęzionych kwasów tłuszczowych w sebum, które stanowią źródło energii dla bakterii Cutibacterium acnes, a dziedziczność szacuje się na 50–90%.⁵

Choć temat trądziku pospolitego jest dogłębnie analizowany, wskazanie jednej głównej przyczyny wpływającej na jego obecność nie zawsze jest możliwe. Zauważa się, że znaczący wpływ na jego wystąpienie mają zarówno uwarunkowania genetyczne, jak i zmiany hormonalne, zachodzące w organizmie na przestrzeni lat.

Czynniki wywołujące trądzik pospolity

Oprócz wymienionych wyżej przyczyn warto zdawać sobie sprawę, jakie czynniki mogą prowadzić do nasilenia objawów trądziku lub przyczyniać się do ich nawrotu, co może mieć miejsce w przypadku trądziku dorosłych.

Możemy wyróżnić:

• stres, życie w ciągłym napięciu, intensywny tryb życia – w sytuacjach wzmożonego napięcia nasz organizm zaczyna produkować więcej androgenów oraz kortyzol, nazywany hormonem stresu. Hormony te wpływają między innymi na zwiększoną produkcję sebum i nasilenie objawów trądziku⁶;
• zachodni styl życia – niewystarczająca ilość snu, brak możliwości regeneracji organizmu, a także niewystarczająca aktywność fizyczna mogą pośrednio przyczyniać się do pogorszenia kondycji skóry i pojawiania się niedoskonałości;
• nieodpowiednia dieta – w przypadku trądziku dorosłych coraz częściej mówi się o wpływie diety na obecność niedoskonałości. Spożywanie dużych ilości produktów mocno przetworzonych, o wysokim indeksie glikemicznym i z dużą zawartością cukrów prostych może prowadzić do nasilenia stanu zapalnego w skórze⁷;
• promieniowanie słoneczne – wystawianie skóry na bezpośredni wpływ promieni UV i brak codziennej fotoochrony prowadzą do nasilenia powstawania niedoskonałości, w tym przebarwień;
• błędy w pielęgnacji – niedokładny demakijaż i oczyszczanie skóry twarzy, stosowanie kosmetyków niedopasowanych do potrzeb skóry, które w efekcie uszkadzają barierę hydrolipidową lub korzystanie z kosmetyków zawierających składniki o działaniu komedogennym;
  
• występowanie chorób i przyjmowanie leków - zaburzenia endokrynologiczne, problemy z gospodarką insulinowo-glukozową, przyjmowanie niektórych leków sterydowych czy leków przeciwdrgawkowych to jedne z nielicznych czynników chorobowych, które mogą przyczynić się do zaburzenia pracy gruczołów łojowych.
  

Jednocześnie warto być świadomym, że pojawienie się objawów trądziku, szczególnie w przypadku osób dorosłych rzadko stanowi wynik działania jednego czynnika na skórę. Właśnie dlatego w codziennej pielęgnacji warto sięgać po dermokosmetyki, które będą stanowić odpowiedź na zróżnicowane potrzeby skóry.

Trądzik pospolity – profilaktyka

Jak pozbyć się trądziku? Trądzik pospolity może stanowić bardzo duże źródło dyskomfortu, niezależnie od wieku, w jakim wystąpi. Osoby, które zmagają się z tą chorobą, bardzo często nie czują się dobrze w swoim ciele, posiadają zaniżoną samoocenę, co w dużej mierze wpływa na ich kontakty z innymi, narastającą frustrację i kompleksy. Dlatego też warto być świadomym tego, że nasze codzienne wybory, tryb życia, jaki prowadzimy, również mają istotny wpływ na wygląd naszej skóry. Warto, aby w walce z niedoskonałościami stosować podejście holistyczne i skuteczne dermokosmetyki łączyć ze sposobami, które mogą również przyczynić się do poprawy wyglądu skóry.

W profilaktyce trądziku pospolitego kluczową rolę odgrywają:

• ograniczenie czynników wywołujących stres – jeśli zauważyłaś, że objawy trądziku nasilają się u Ciebie w stresujących momentach życia, wiedz, że może stać za tym stres. W jego ograniczeniu pomocna może okazać się dodatkowa aktywność fizyczna, dopasowana do Twoich potrzeb i kondycji jak i różnego rodzaju techniki relaksacyjne: joga, medytacja, ćwiczenia oddechowe;
• zmiana stylu życia – stres, w połączeniu z siedzącym trybem życia i niewystarczającą ilością snu nie pozostają bez wpływu na Twoją skórę. W pierwszej kolejności postaraj się zadbać o jakościowy sen, dzięki czemu Twoja skóra będzie w stanie się zregenerować. Zwróć także uwagę, aby w miarę możliwości więcej czasu spędzać na świeżym powietrzu;
• odpowiednia dieta na trądzik – w kontekście walki z trądzikiem coraz więcej mówi się o istotnym wpływie diety. Postaraj się więc ograniczyć przetworzoną żywność oraz produkty o wysokim indeksie glikemicznym. W codziennej diecie wybieraj produkty będące źródłem antyoksydantów, zawierające zdrowe tłuszcze, szczególnie kwasy omega-3-6-9. Zadbaj również o odpowiednie źródło białka, które jest niezbędne do produkcji kolagenu w skórze. Pamiętaj także o odpowiednim nawadnianiu organizmu.

Jak dbać o skórę z trądzikiem pospolitym?

Odpowiednia pielęgnacja, właściwie dobrane dermokosmetyki i dostarczanie skórze kluczowych składników aktywnych pomagają utrzymać jej równowagę i zmniejszyć objawy trądziku.

Podstawę pielęgnacji skóry z trądzikiem powinno stanowić:

• skuteczne, ale łagodne oczyszczanie twarzy rano i wieczorem;
• zmniejszanie widoczności niedoskonałości poprzez dobór odpowiednich składników aktywnych;
• nawilżanie skóry w połączeniu z odżywieniem bariery naskórkowej i fotoprotekcją;
• regularne, lecz umiarkowane złuszczanie naskórka za pomocą peelingów.
• unikanie przesuszania skóry – często rezygnacja z produktów o działaniu nawilżającym i odżywczym prowadzi do zwiększonej produkcji sebum.

Na jakie składniki aktywne w dermokosmetykach warto zwracać uwagę?

W pielęgnacji skóry z trądzikiem młodzieńczym kluczowe będą składniki regulujące wydzielanie sebum, wspierające mikrobiom oraz działające złuszczająco:

• składniki wspierające równowagę mikrobiomu oraz działające przeciwko namnażaniu się bakterii C.acnes typu IA1. – Aqua Posae Filiformis, Phylobioma;
• składniki działające na przebarwienia potrądzikowe – Procerad, niacynamid;
• składniki o działaniu złuszczającym i oczyszczającym – kwas salicylowy, kwas glikolowy, kwas LHA, kwas HEPES;
• substancje łagodzące i wzmacniające barierę ochronną – mannoza, pantenol, kwas hialuronowy, gliceryna.

W przypadku trądziku dorosłych skóra jest często bardziej wrażliwa i skłonna do przesuszenia, dlatego oprócz regulacji sebum istotne jest szerokie działanie nawilżające, rozjaśniające przebarwienia oraz przeciwstarzeniowe:

• składniki działające na przebarwienia potrądzikowe – Procerad, niacynamid, kwas azelainowy;
• składniki wspierające regenerację i elastyczność skóry – kwas hialuronowy, pantenol, mannoza, gliceryna;
• delikatne składniki złuszczające – kwas glikolowy, kwas salicylowy, kwas LHA, które złuszczają martwe komórki, ale stosowane w odpowiedni sposób nie naruszają bariery ochronnej skóry.

Trądzik pospolity – rutyna pielęgnacyjna

Zastanawiając się nad tym, co na trądzik pospolity sprawdzi się najlepiej, warto mieć świadomość, że trądzik młodzieńczy i trądzik dorosłych kierują się odmiennymi potrzebami pielęgnacyjnymi.

W przypadku osób młodych, skóra z objawami trądziku młodzieńczego (pojawia się w wieku 12-17 lat w strefie T - czoło, nos, broda) najczęściej wykazuje cechy skóry łojotokowej lub mieszanej.

W przypadku trądziku dorosłych (pojawia się w wieku 25+ lat w strefie U - linia żuchwy, szyja, broda, okolice ust), sytuacja jest bardziej złożona, gdyż oprócz typowych objawów trądziku, mamy często do czynienia z przesuszeniem, jak i pierwszymi oznakami starzenia.

Krok 1: Oczyszczanie

Żel oczyszczający do twarzy Effaclar La Roche-Posay (rano i wieczorem)

Pierwszym krokiem rutyny pielęgnacyjnej jest właściwe oczyszczanie skóry. W tym celu warto sięgnąć po Effaclar Żel Oczyszczający. Ten dermokosmetyk sprawdzi się jednakowo w rutynie pielęgnacyjnej trądziku młodzieńczego, jak i trądziku dorosłych. To ulepszona formuła kultowego Żelu Oczyszczającego Effaclar, która dzięki obecności składnika aktywnego Phylobioma wspiera równowagę mikrobiomu skóry. Żel delikatnie oczyszcza skórę, jednocześnie utrzymując jej prawidłowe pH. Oprócz tego usuwa zanieczyszczenia i nadmiar sebum.

Krok 2: Krem i/lub serum

Krem o potrójnym działaniu Effaclar Duo+M La Roche-Posay  (rano i wieczorem, dla skóry z objawami trądziku młodzieńczego)

W przypadku skóry z objawami trądziku młodzieńczego sięgnij po Effaclar Duo+M. To krem o potrójnym działaniu: przeciw zaskórnikom i wypryskom, przebarwieniom potrądzikowym oraz nawrotom niedoskonałości. To ulepszona formuła kultowego Effaclar Duo+, wzbogacona opatentowanym składnikiem Phylobioma, o właściwościach wspierających mikrobiom skóry. Phylobioma przeciwdziała namnażaniu się bakterii C.acnes typu IA1, odpowiadających za rozwój i nasilenie objawów trądziku. Effaclar DUO+M działa jeszcze szybciej na niedoskonałości: pierwsze efekty widoczne są już po 8 godzinach⁸ oraz zapewnia 24-godzinne nawilżenie⁹.

Żel-krem przeciw niedoskonałościom Effaclar A.Z. La Roche-Posay  (rano i wieczorem, dla skóry z objawami trądziku dorosłych)

Kosmetyk, który okaże się skutecznym wyborem w przypadku skóry z objawami trądziku dorosłych to Effaclar Skoncentrowane Serum. Zapewnia doskonały balans pomiędzy działaniem peelingującym a kojącym. Jego formuła, oparta na połączeniu 3 kwasów (glikolowego, salicylowego, LHA) oraz kojącego niacynamidu wygładza powierzchnię skóry bez uczucia dyskomfortu, jednocześnie wspomagając odnowę naskórka. Przebarwienia potrądzikowe stają się mniej widoczne, a skóra bardziej rozświetlona. Serum stosuj w wieczornej pielęgnacji 1-2 razy w tygodniu. Nie używaj wtedy Effaclar A.Z. Żel-Krem na noc, tylko na dzień!

Krok 3: Ochrona przeciwsłoneczna (rano)

Filtr przeciwsłoneczny Oil Control Fluid SPF 50+ Anthelios UV Mune 400 La Roche-Posay (na dzień)

Ostatnim krokiem rutyny pielęgnacyjnej zarówno w przypadku trądziku młodzieńczego, jak i trądziku dorosłych powinna być codzienna fotoprotekcja. Warto wiedzieć, że promieniowanie UV, a dokładniej promieniowanie UVA oddziałuje na naszą skórę przez cały rok. Rezygnacja z fotoochrony sprzyja powstawaniuprzebarwień, a także przyspiesza fotostarzenie skóry. By temu zapobiec, ostatnim krokiem porannej rutyny pielęgnacyjnej powinien być Anthelios UVMUNE 400 Oil Control Fluid SPF 50+. W jego formule znalazł się Mexoryl 400, najskuteczniejszy¹³ filtr UV przed najbardziej szkodliwymi promieniami UV. Kosmetyk posiada bardzo lekką, nietłustą konsystencję, która jest niewidoczna na skórze i nie pozostawia białych śladów. To doskonały wybór w przypadku skóry tłustej i mieszanej: zapewnia efekt 12 h zmatowienia skóry¹⁴.

Masz skórę skłonną do trądziku i zastanawiasz się, jak prawidłowo o nią dbać? SPOTSCAN+ to innowacyjne narzędzie oparte na sztucznej inteligencji, które analizuje stan skóry i dobiera spersonalizowaną rutynę pielęgnacyjną, łącząc technologię z dermatologiczną wiedzą La Roche-Posay. Sprawdź, co będzie najlepsze dla Twojej skóry!

Trądzik pospolity – podsumowanie

Trądzik pospolity może być wyzwaniem niezależnie od wieku. Choć wypryski i przebarwienia kojarzą się nam przede wszystkim z okresem dojrzewania, nie możemy zapominać, że trądzik dorosłych to równie istotny problem, który wymaga odpowiedniego podejścia. W przypadku trądziku dorosłych kluczowe jest zrozumienie wyjątkowych potrzeb skóry, która z jednej strony zmaga się z niedoskonałościami w postaci zaskórników i wyprysków, z drugiej, postępującymi oznakami starzenia, jak pierwsze zmarszczki, przebarwienia czy stopniowa utrata jędrności.

Tekst został zweryfikowany przez dr n. farm. dr n. chem. inż. Martę Pawłowską.

Za deklaracje marketingowe odpowiada La Roche-Posay.

Dr n. farm. dr n. chem. inż. Marta Pawłowska, Safety Assessor